Ba |
Ba, Jagate |
Babemba Traoré |
Babɛnba |
babillard |
fúfɔla |
babouche |
múge |
babouin |
gɔ̀n, ngɔ̀n |
babouin de Guinée |
gɔ̀n, ngɔ̀n |
babouin doguera |
gɔ̀n, ngɔ̀n |
bac |
báki, báki |
bac bateau |
báki |
bac traversée fleuve |
baki |
baccalauréat |
báki |
bâché |
báse, báshe |
bâchée |
báse, báshe |
bâchée automobile |
báse, báse, báshe, báshe |
bacille |
basili |
bâclage |
bósobasa, pótopàtapoto |
bâcler |
bàlaka, bàlakabalaka, gàlabagalaba, gàrabagaraba, gòlokogoloko, gwàlabagalaba, hàrabaharaba, hàrakaharaka, nkàsaki, súgubasuguba |
bâcler un travail |
bòosobaasa, bòsobasa, bòsoboso |
Bacoro |
Bakɔrɔ |
bactérie |
nímisɛn |
Bactrim |
bakitirimu |
BAD |
Bádi |
badamier duveteux |
wɔ́lɔbugun |
badamier sessile |
wɔ́lɔba, wɔ́lɔmuso |
badamiers |
wɔ́lɔ |
Badema National |
Bádenma |
badge |
badiji, badizi |
badigeonner |
mù, mùn, mùn |
Badogo |
Badogo |
Badr |
Badiri |
Bafin |
Gèyita |
Bafing |
Bafin, Dansogo, Dansoko, Donsogo |
Bafou |
Bafo |
bafouer |
lánɔgɔ, nánɔgɔ, rɔ́nɔgɔ |
bafouiller |
múru |
Bafoulabé |
Báfilabɛn, Bafulabe |
bâfreur |
nùguma, nùgumaba, nùgumaba |
Bagadadji |
Bàgadáji |
bagadais casqué |
ɲáanikɔ̀nɔnin |
bagage à main |
bólofɛn, bólolafɛn, bólolaminɛn |
bagages |
dònifɛn, mìna, mìnan, mìnɛn |
bagarre |
bàlahu, bàlawu, bìlen, blèn, káta |
bagarre pour plaisanter |
bólolakaran |
bagarreur |
kɛ̀lɛjeli |
bagatelle |
báatarafɛn, bátarafɛn, kìribikaraba, mànamanako |
Bagoe |
Bágbɛ, Bágwɛ, Bájɛ |
bagout |
nɛ̀diya, nɛ̀ndiya |
bague |
bólokɔninanɛgɛ, bólokɔninɛgɛ, bólonkɔninanɛgɛ, bólonkɔninɛgɛ |
baguette |
gɔ̀lɔn, ngɔ̀lɔ, ngɔ̀lɔn |
baguette de fusil |
sànsyɔ̀n |
Baguinéda |
Báginda, Bágineda |
Baguineda-Camp |
Bágindakan |
bah! |
báa-baa-baa |
Bahrein |
Baharɛni |
bailler |
háalo, wáwa, yáala |
bâillon des veaux |
ncɔ́lɔ |
bâillonner |
dásìri |
bain de teinture |
tàanta |
bain de teinture à l'indigo |
gàlaji |
baiser |
jùkɛ́, kòbi, kɔ́bi, kɔ́tɛ, mìn, múgu |
baisse de prix |
bìli, bìnni |
baisse de vision |
ɲɛ́nafin |
Baissea multiflora |
tú-tɔ̀nɔntan |
baisser |
bì, bíri, bìn, brí, cún, lájìgin, màsùli, màsùuli, nájìgin |
baisser de niveau |
dájìgin |
baisser la tête |
kùnmasùli, kùnmasùuli, kùnnasùli, kùnnasùuli |
Bakaribougou |
Bákaribugu |
Bakoulan |
bàkulan |
Bakoy |
Bákoyi |
bal |
nànsaradɔn |
balafon |
bála |
balafon de griot |
jèlibala |
balafon sp |
túrkabala, túrukabala |
balafré |
dáfara |
balai |
fúralan, fúrannan, síralan |
balaise |
sánfa-dùgufa |
balan des savanes |
nkólonìnjɛ́ |
balance |
bàlansi, jà, màntaa, míjani |
balance romaine |
mùruja, mùrujan |
balancer |
dìna, dìndan, yìgiyaga |
balançoire |
búmusò |
Balanites.aegyptiaca |
nsɛ́gɛnɛ |
Balansan |
Balanzan |
balayer |
fàari, fúra, fúran, kɔ́rɔfuran, sàalo |
bale |
bù |
Balearica.pavonina |
nkúma, nkúman |
balle |
fòfo, kìsɛ, nɛ̀gɛden, nɛ̀gɛkisɛ, ntòla, ntòlan |
balle de céréales |
kùnkun |
balle de riz |
màloɲaga |
balle des graminées |
káama, nkáama |
balle du mil |
fòlo, fòlofolo |
ballon |
bàlon, bàlɔn, bólolantola |
ballonné |
dɛ́lɛdɛlɛdɛlɛ, dlɛ́dlɛdlɛ |
ballonnement du ventre |
kɔ́nɔfunu |
ballonner |
tɔ̀, tɔ̀n |
ballotter |
lìnbilanba, pèlenpalan |
balourd |
náloma, náloma, nálonma, nálonma, núnsɔgɔtɔ |
balourdise |
nálonmaya |
baluchon |
fìnisiri |
Bamako |
Bàmako, Bàmakɔ |
Bamandougou |
Bamandugu |
Bamba |
Banba |
bambara |
bámàna, bámànan |
bambara du Kaarta |
màsasi |
Bambara Maoudé |
Banbara Mawude |
Bambara Maoundé |
Banbara Mawude |
bambou |
bɔ̀, bwɔ̀ |
Bambougou |
Baamugu, Banbugu |
Bambougouwere |
Banbuguwɛrɛ |
Ban Ki |
Banki |
Banakolo |
Bànakolo |
banal |
mànamana |
Banama |
Banama |
Banamba |
Bananba, Gumane |
banane |
nàmasa |
banane plantain |
bàranda, lòko |
bananier |
nàmasa |
Banankabougou |
Bànankabugu |
Banankoro |
Bànankɔrɔ |
Banankoroba |
Banankɔrɔba |
Banankoroni |
Banankɔrɔnin |
Banbuku |
Jagate |
banc d'école |
nban |
bancal |
jùjɛngɛn, kɛ̀rɛkelenjɛngɛn, nɔ̀mintɔ, nɔ̀mitɔ |
banco |
bɔ̀gɔ, bwà |
Banco |
Bànkɔ |
Banconi |
Bankɔnin |
Bancoumana |
Bankumana |
Bandama |
Bandama |
bande |
bándi, bandi, kɔ́nɔ, kúlu |
bande d'étoffe |
kɔ̀, kwɔ̀ |
bande de coton |
fìnikɔnɔ |
bande de coton tissé |
fìnikɔnɔ |
bande de tissu |
nɛ̀, nɛ̀n |
bande tissu |
bándi, kɔ́nɔ |
bandeau |
bàndari, bànderi, bàndiri, kùnsirilan |
bander |
jírikɔrɔtà, yírikɔrɔtà |
bander les yeux |
ɲɛ́sìri |
bandes dessinées |
fílɛlifɛn, flɛ́lifɛn |
Bandiagara |
Bájangara, Bájankara, Bánjagara, Gìndo, Karanbe, Tembeli, Tembelu, Wologem |
bandit |
bándi, bìnkannikɛla, bìnnkanikɛla, bìnnkannikɛla, ntàgi, ntàki |
banditisme |
bìnkanni, bìnnkanni, tègereya |
Banfora |
Banfora |
Banga |
Banga |
Bangui |
Bángi |
Bani |
Bánin |
Banifing |
Báninfin |
Baninko |
Báninkɔ, Tògola |
Banjoul |
Banjulu |
Bankaran |
Bankaran |
Bankassi |
Bankasi |
Bankoumana |
Bankumana |
banque |
bánki, nàfolomarayɔrɔ, wáribon, wárimaraso, wáriso |
Banque africaine de développement |
Bádi |
Banque Nationale de Développement Agricole |
Béyɛnideya, BNDA |
Banque Ouest-Africaine de Développement |
Bewoyade |
banquette en banco |
bànbali, bànbe |
banquier |
wáribontigi |
baobab |
nsìra, sìra |
Baoulé |
Bábilen, Báble, Báblen, Bábulen, bawule, Báwule, Báwulen, Báwulen |
baptême |
bátɛmu, dénkundi |
baquet à teinture |
báɲuwari, bɛ́ɲuwari |
bar |
mìnkɛyɔrɔ, mìsiri |
Bara |
bàra |
Barak |
Baraki |
Baramangolo |
Baramangolo, Ɲangolo |
baratiner |
mìsali |
baratineur |
nɛ̀duman, nɛ̀duman, nɛ̀nduman, nɛ̀nduman |
barbare |
kólobali, kólonbali |
barbe |
bònbonsi, bònbosi, bòonsi |
barbe de l’épi de maïs |
tùtaan, tùtan |
barbe précoce |
tòsiradunbonsi |
barbillon |
ntló, ntúlo |
barbillon de flèche |
bìɲɛtulo, bìyɛntulo |
barbillon des poissons |
dási |
barbillon du hameçon |
dólentulo |
barbotage |
kòji |
barboter |
cógoba |
barbouiller |
màara, màari, ɲóron |
barbu |
bònbonsima, bòonsima, tòsiradunbonsi |
barbu de Vieillot |
kónkànko, kónkànkon |
Barcelone |
Baraselɔni |
barder |
bù, bùn, búsan, wúsu |
barguigneur |
tàmakinci, tànbakinci |
bariolé |
kála, kálan, kálanman |
Barkhane |
Barikani |
Barouéli |
Barawili, Barawuli |
barque |
jíkankurun, sàlan |
barrage |
bábili, bàlan, barasi, barazi |
barre à mine |
bálamini, bánamini |
barre de sel |
fáradi, kɔ̀gɔfin, kwàfin |
barre transversale |
bànamini |
barreau |
baaro |
barrer |
bàlamini, bànamini, bànanbiri, bàri, bɛ̀ri |
barrer le chemin |
ɲɛ́kɔrɔmatìgɛ, ɲɛ́kɔrɔtìgɛ, ɲɛ́tìgɛ |
barril |
bàrigon, bàrikon |
barrique |
bàrigon, bariko, bárikon, bàrikon |
Bartholomé |
Baritolome |
bas |
dùgumada |
Basarou |
Bàsarú |
bascule |
básikili |
base |
bá, báju, bazi, bázi, bɔ́kolo, jù, jùjɔ, jùjɔn, sínsinda |
base d'une famille |
sóju |
base de la queue |
kúgen, kúgwen |
base du cou |
kánju, kánsun |
base militaire |
bazi |
bas-fond |
fàla |
Bashir |
Besiri |
basilic |
basiliki, bazili, baziliki |
basket-ball |
bàsikɛti, bólolabalɔntan, bólolantolatan |
basketteur |
bólolantolatanna |
Bassabougou |
Basabugu |
bassin |
bàafaa, bàafan, bànfan, basɛn, kòliminɛn, sòlo |
Bastet |
Basitɛti |
bastonnade |
bùgɔli |
bastonner |
tìnba |
Basutoland |
Basutola, Basutoland |
bas-ventre |
bàrakɔrɔla, nàa, nàakɔrɔla, nàga, nàgakɔrɔla |
bât |
tɛ̀rɛfɛ |
bataille |
bìlen, blèn, cɛ̀bɛn, kɛ̀lɛ |
bataille violente |
káta |
batailleur |
bàlawuden, bàlawuma, fítinɛtigi |
bataillon |
batayɔn |
bâtard |
cɛ̀tigɛden, jákalima, jákalimɛ, jánkalima, jánkalimɛ, kànuden, nà-ń-kɔ̀rɔ-dén, nàńkɔ̀rɔdén, nànkɔraden, ɲàmaaden, ɲàmɔgɔden, tlónkɛden, túlonkɛden, wóloso |
bateau |
bàto, bàton |
bateau à vapeur |
sìsikurun |
Bathily |
Bacili |
Bathurst |
Batɔsi |
bâtiment administratif |
kúbe |
bâtiments administratifs |
fàngabonda |
bâton |
bére, béreke |
bâton d'aveugle |
fíɲetɔbere, fíyentɔbere, fyéntɔbere |
bâton de l'imam |
tàngara, tàngaran, tànkɔrɔ |
bâton pour s'appuyer |
jɔ̀jiri, jɔ̀yiri, sínsibere, sínsinbere |
bâton recourbé |
ntòlo |
bâtonnet |
kàlama, sònkala, sònkalan |
bâtonnier des griots |
bérelajɔ |
batracien |
ntòri, ntɔ̀ri |
battage |
sùmangosi |
battage du riz |
màlogosi, màlogɔsi |
battant |
dálakon |
battant de la porte |
dátugulan, kón |
battant de porte |
dáyɛlɛlan |
batte de balafon |
npíri |
batterie |
bateri, batiri, tábara |
batteuse pour le riz |
màlogosimansin, màlogosimasin |
battoir |
gòsilan, gɔ̀silan |
battre |
báron, bùgɔ, bùgɔ, cɔ́gɔri, cwári, gálon, gòsi, gɔ̀si, gwálon, ntìri, págapaga, pɛ́gɛpɛgɛ, pígipigi, tòntà, tòntàn, tòtà, wàlo, wàlon |
battre à petits coups |
cáncan |
battre copieusement |
bùnte, bùnten |
battre légèrement |
fúsufusu, fúsunfusun |
battre les ailes |
págapaga, pɛ́gɛpɛgɛ, pígipigi |
battre linge trempé |
tútu |
battue |
fɛ́lɛ |
Battûta |
Batuta |
baudrier d'Orion |
ɲàamɛdolo |
Bauhinia rufescens |
sìfilɛjirinin |
bauxite |
bɔkisiti |
bavard |
dáduman, dáduman, dálacaman, dálacaman, dálamisɛn, dálamisɛn, dálandi, dálandi, dámandi, dámandi, dárɔndi, dárɔndi, kúmanci, nɛ̀jan, nɛ̀njan |
bavardage |
dádiya |
bavardage incessant et fatigant |
dáyayaya |
bavarder |
máana |
bave |
dájikanga, fàlaka, kàan, kàanji, kàgan, kànga, kàngaji |
bave d'envie |
dájifolofolo |
bave de crapaud |
gèn, gɛ̀n, ncɛ̀gɛn, ncɛ̀n, ncɔ̀n |
baver |
wɔ̀gɔ, wɔ̀ɔlɔ, yɔ̀ɔlɔ |
Bayan |
Bayan |
bazin |
bazɛn, bazin |
beau |
cɛ̀ɲi, dárajama, dáwulama, ɲì, ɲìn, ɲùman, sárama |
beau parleur |
dáduman, dáduman, kúmakɛla |
beaucoup |
bɛ́rɛ, bɛ́rɛbɛrɛ, kójugu, kósɛbɛ, kósɔbɛ, kɔ́sɔbɛ, npíya, npíyɛ, ntóolo, páraki, pí |
beaucoup de poils |
ɲánga |
beau-fils |
búrankɛ |
beau-frère aîné |
búrankɛ |
beau-parent |
bíran, búran |
beau-parent cadet |
nìmaa, nìmaanin, nìmɔgɔ, nìmɔgɔnin |
beau-père |
búrankɛ |
beauté |
cɛ̀ɲa, cɛ̀ɲɛ, cɛ̀ɲumanya, dáwula, mánama |
beauté de chant |
mámùru |
beauté de voix |
mámùru |
bébé |
dénɲɛ̀rɛnin, dénɲinɛnin, dényɛ̀nin, dényɛ̀rɛnin, kɔ́laden, kɔ́raden, kɔ́rɔden, sínminden |
bec |
dábɔlɔ, dábulu, dáburu, nɔ̀mi, nɔ̀min |
bec de lièvre |
dáwoloɲimibana |
bêcher |
dɔ́gɔ |
béclométasone |
bekulometazɔni |
bedaine |
kɔ́nɔbara, kɔ́nɔdaga |
bégayer |
dásigisigi, kúma-kúma, sígisigi, súsu |
bègue |
dágaran, dágaran, dágwaran, dágwaran, sígisigibaatɔ, sígisigibagatɔ, súsulikɛla |
beige |
bɔ́gɔji |
beignet |
fárini, fárini, ŋɔ̀mi |
beignet de haricot |
ákara |
Bélédougou |
Bɛlɛdugu |
Beledugu |
Ɲákàte |
Beledugu (?) |
Kàni |
Belgique |
Bɛliziki |
bélier |
sàgajigi |
bélier très blanc |
jínɛsaga, jínɛsagajigi |
Bella |
bɛ̀la, Tamasɛki, Tamashɛki |
Belladonne |
beladɔni |
belle personne |
mánama |
belle vie |
jànjo, jànjon |
belle-fille |
bíran, búran, búranmuso |
belle-mère |
búranmuso |
Bellen |
Belendugu |
belle-soeur |
búranmuso |
belligérant |
kɛ̀lɛkɛla |
Benadryl |
benadirili |
bénédiction |
bàadɛ, bàdɛ, bárika, bárka, dùba, dùbaa, dùbabu, dùfa, dùga, dùgawu, dùwa, dùwawu, hìjabu |
bénéfice |
kùntnɔ, kùntɔnɔ, tnɔ̀, tɔ̀nɔ, tɔ̀nɔn |
bénéfice de patience |
kúnji |
bénéficier de |
tɔ̀nɔbɔ́ |
Bénéna |
Bɛnɛna |
Benghazi |
Bɛngazi |
béni |
bárikama, dùbabuma |
Bénin |
Benɛn, Bɛnɛn |
béni-oui-oui |
kɔ̀nɔku, náami, náami, náamiden, námi, námi, námin, námin |
bénir |
bárika, dùba, dùbabu, dùfa, dùga |
benjoin |
bɛnzuyɛn |
benne |
bɛnin |
benne basculante |
jùlawuli |
Benoît |
Benuwa |
Bénoué |
Bɛnuwɛ |
Benyamin |
Bɛnizamini |
benzathine |
bɛnzafini, bɛnzatini |
Benzathine |
bezantini |
benzoate |
bɛnzoyati |
benzoïque |
bɛnzoyiki |
benzyl |
bɛnizili |
benzyle |
bɛnzili |
benzylpénicilline |
bɛnizili |
béquille |
jɔ̀lan, sínsibere, sínsinbere |
béret |
bere |
Bérets Rouges |
bereruziw |
berge |
bákogo, bátintin, dángan, dánkan, jídawolo |
berger |
bágangɛnna, gɛ́nnina, gwɛ́nnina, mìsigɛnna, mìsigwɛnna, sàgagɛnna |
bergerie |
sàgawɛrɛ, sùli, sùlu |
Berlin |
Bɛrilɛn |
berner |
málasa, nɛ́gɛnnɛgɛn |
besace du guerrier/chasseur |
tón |
besoin |
kó, kùn, kùnko, láko, màgo, màko |
besoin de main-d'oeuvre |
màako |
bêta |
gàban |
Bétadine |
betadini |
bétail |
bágan, dáaba |
bétail bai en tête-blanc aux pattes |
cáaco, cáaju, cáco, cájo, cájo, cáju, cáju |
Betchouanaland |
Becuwanadugu, Becuwanaduu, Becuwanaland |
bête |
bágan, dántanfɛn, nálon |
bété |
bète |
bête de somme |
dònitabagan |
bête sauvage solitaire |
dànkelen |
Beti |
Beti |
bêtise |
mànamanako, nálon, nálonmaya |
béton |
betɔn, bɛtɔn |
betterave |
béterawu |
beugler |
kòmo, kònbo |
beuh |
marijuwana |
beurre |
bɛri, nàare, nàarɛ, nàre, nàrɛ |
beurre de karité |
shìtulu, sìtulu |
beurre fondu |
sìrimɛ |
biaiser |
bàlamini, bànamini, bànanbiri |
biberon |
bíberɔn |
Bible |
Bibulu, línjila, línjili |
bibliothécaire |
gáfelasagonna |
bibliothèque |
bibiliyotɛki, gáfelasagonso, gáfelasagonyɔrɔ, gáfemarayɔrɔ |
bic |
biki, sɛ́bɛnnikɛlan |
bicarbonate |
bikaribonati, bikaribɔnati |
bicarbonate de sodium |
bikaribonati, bikaribɔnati |
biceps |
bólokalabu, tùgusɔn |
bicolore |
fére |
bicyclette |
nɛ̀gɛso |
bidon |
bìdon, bìdɔn |
bien |
kóɲuman, ɲì, ɲìn |
bien accomplir |
dákala, dákalan |
bien accueillir |
ládòn, nádòn |
bien agir |
tílen, tlén |
bien aiguisé |
dúman |
bien ajusté |
mɛ́gɛsu, pɛ́tu |
bien attaché |
ŋáɲi |
bien attraper |
cómu |
bien connaître |
ɲɛ́dɔn, wɔ́rɔ, wɔ́rɔn |
bien cuire |
bùra |
bien cuire et garder propre |
bɛ̀rɛbɛrɛ |
bien délayer |
cɛ̀n, kɛ̀n |
bien distinguer |
lásàa |
bien dur |
gójogojo |
bien écouter |
túlomada |
bien éduquer |
gàraka, gwàraka, kùngòsi, ládamu, nádamu |
bien élever |
kùngòsi, ládòn, nádòn |
bien entretenir |
màtarafa |
bien examiner |
lákɔ̀lɔsi, nákɔ̀lɔsi, sɛ́gɛsɛgɛ |
bien exécuter |
sɛ́mɛnciya, sɛ́mɛntiya |
bien expliquer |
wálanwalan, wálawala |
bien fermer |
gènde, gène, gɛ̀nɛ, gɛ̀nɛn, gwènde, gwène, mɛ́gu, mɛ́ku |
bien garder |
kɔ́rɔkɔrɔ |
bien habillé |
bàana |
bien haut (parler), |
fúrututu |
bien imprégné |
ncóba |
bien intentionné |
kɔ́nɔnandi, kɔ́nɔnandi |
bien mûr |
géjegeje, gɛ́jɛgɛjɛ, gójogojo, yére, yéreyere |
bien musclé |
fàsaman, pàsaman |
bien nettoyer |
sɛ́gɛsɛgɛ |
bien nourrir |
dɛ̀gɛdɛgɛ |
bien paré |
ŋɛ́ɲɛmɛ |
bien parler |
wóloma |
bien portant |
géjegeje, gɛ́jɛgɛjɛ, gójogojo, kɛ́nɛbaatɔ, kɛ́nɛbagatɔ |
bien préciser |
fáranfaasiya, fáranfasiya, péreperelatìgɛ |
bien prendre |
ɲága, ɲáka |
bien public |
fòroba |
bien que |
kàsɔrɔ, k'à sɔ̀rɔ |
bien régler une affaire |
wálanwalan, wálawala |
bien rempli |
dɛ́lɛdɛlɛdɛlɛ, dlɛ́dlɛdlɛ, gójogojo |
bien rouge |
yére, yéreyere |
bien s'occuper de |
tɔ̀pɔtɔ |
bien suivre |
látilen, látlen, nátilen, nátlen |
bien sûr |
ànkɛ, ɔ́, ɔ̀nkɛ̀ |
bien tendu |
ncányii |
bien tourner |
jàgo |
bien traiter |
ládòn, màalandiya, mɔ̀gɔlandiya, nádòn |
bien travailler |
màgan, màgwan |
bien utiliser |
dɛ́ndɛ |
bien voir |
lásàa |
bien-aimé |
díyanyebaa, díyanyebaga, díyanyemaa, díyanyemɔgɔ, jányebaa, jányemaa, jányemɔgɔ, kànucɛ, kànukɛ, màndi |
bien-aimée |
kànumuso |
bien-être |
nɛ́ɛma, nɛ́ɛmɛ |
bienfait |
ɲùman |
bienfaiteur |
láɲabaga, láɲɛbaga, náɲabaga, náɲɛbaga, ɲùmankɛla |
bienheureux |
àlijinɛden, àrijanaden |
Biennale |
biyenali |
biens |
bólofɛn, bólolafɛn, bólota, fɛ́n, nàfolo |
biens matériels |
fɛ́nko |
bientôt |
jóona, sɔ́ɔni, sɔ́ɔni, sɔ́ɔnin, sɔ́ɔnin |
bienveillance |
màalandiya, mɔ̀gɔlandiya, ɲɛ́kɔrɔdiya |
bienveillant |
wàki |
bienvenu |
dánsè |
bienvenue ! |
tàare |
bière |
biyɛri, kɔ̀rɔsen |
bière de mil |
cáp, cápalo, cápu, dlɔ̀, dlɔ̀gɛrɛn, dlɔ̀gwɛrɛn, dlɔ̀mɔɔni, dɔ̀lɔ, dɔ̀lɔgɛrɛn, dɔ̀lɔgwɛrɛn, dɔ̀lɔmɔɔni, dùlɔ, dùlɔgɛrɛn, dùlɔgwɛrɛn, dùlɔmɔɔni |
bière esp |
kɔ̀rɔsen |
bifurcation |
kùrubɔ, ntló, ntúlo, sírafara |
bifurquer |
fára, fɔ́lɔn |
bigame |
mùsofilatigi |
Bigné |
bìɲɛ, bìyɛn |
biiii |
bíi, bíii |
bijoutier |
sánubaarala, sánudala, sánufagala |
bijoux |
màsirifɛn, màsirimafɛn |
bile |
fyéji, kúnankùnan, nkúnankùna, nkúnankùnán, nkúnankùnan, ŋúnanŋunan, ŋúnanŋùnan |
bilharziose |
nkòronshyɛn, nkòroshyɛn, nkòrosiyɛn, nkɔ̀rɔsɛn, nkɔ̀rɔsiyɛn, nkɔ̀rɔsyɛn, nkɔ̀rɔsyɛn, ɲɛ́gɛnɛbilen, ɲɛ́gɛnɛblen, súgunɛbilen, súgunɛblen |
bilingue |
kánfilamɛn, kánfilamɛnna |
bilinguisme |
kánfilamɛn |
bille |
bíkisɛ |
billet |
bíye |
billet 1000 FCFA |
kɛ̀mɛfilabiye |
billet 10000 FCFA |
bàafilabiye, bàfilabiye |
billet 10000FCFA |
bàafilabiye, bàfilabiye |
billet 1000FCFA |
kɛ̀mɛfilabiye |
billet 2000 FCFA |
kɛ̀mɛnaanibiye |
billet 2000FCFA |
kɛ̀mɛnaanibiye |
billet 2500 FCFA |
kɛ̀mɛduurubiye |
billet 2500FCFA |
kɛ̀mɛduurubiye |
billet 500 FCFA |
kɛ̀mɛbiye |
billet 5000FCFA |
bàkelenbiye |
billet 500FCFA |
kɛ̀mɛbiye |
billet de 1000 francs |
kìrika, krìka |
billet de banque |
wáribulu, wárifura |
billot |
wàlaha |
billot de bois |
pénbèlen, pénpèle, pénpèlen |
biner |
yɔ́gɔri, yúguri |
biogaz |
biogazi, biyogazi |
biométrique |
biyometiriki |
bipède |
sènfilamafɛn, sènninfìla, sènninfìla |
Bipéni |
bipeni |
Birgo |
Biriko |
Birigo |
Daɲɔgɔ, Daɲɔkɔ |
Birmanie |
Birimani |
bisaïeul |
tlómasama, túlomalale, túlomasama |
bisaïeule |
tlómasama, túlomasama |
biscuit |
bísiki, bisikiri |
bisexué |
cɛ̀tɛ́mùsotɛ́, cɛ̀-tɛ́-mùso-tɛ́ |
bismuth |
bisimuti |
bissap |
dàbilen, dàbilennin |
Bissau |
Bisao, Bisawo |
bissectrice |
nsɔ́lɔ, sɔ́lɔ, sɔ́lɔn |
bistouri |
sɔ̀gɔlan, swàlan |
Bitis lachesis / Bitis arietans |
tùtu |
Bitis.arietans |
dàngala, dànkalan, dànkaran |
Bitis.lachesis |
dàngala, dànkalan, dànkaran |
Biton |
Bitɔn |
Biya |
Biya |
Bla |
Bila, Bla |
bla-bla-bla |
fúfɔ |
blague |
mànje, ɲàngoron, ɲànkoron, wànjɛ, wɛ̀ncɛ |
blague à coulisse |
háwusabɔrɔ |
blagueur |
ɲànkoronnci |
Blaise |
Bilɛzi |
blanc |
jɛ́, jɛ́, jɛ́man, jɛ́manyɔrɔ, nànsara, nànzara, nàsara, nàzara, wòlojɛ, wòlojɛ |
Blanc |
fàrajɛ, tùbaabu, tùbabu |
blanc célibataire |
gòbi, gòbinin |
blanc de l'oeil |
ɲɛ́jɛ |
blanc immaculé |
pánpasi, pás, pási, pásipasi, páspas |
blanc jaunâtre |
bínjɛ |
blanchâtre |
fálafala, fálasa, fálifalu |
blancheur |
jɛ́ya |
blancheur éclatante |
nkwá, nkwɛ́ |
blanchir |
jɛ́, jɛ́n, jɛ́ya |
blanchisseur |
fìnikola |
blanchisseuse |
fìnikola |
Blantyre |
Bulantiya |
blatte |
ɲɛ̀bɛrɛ |
blé |
àlikaama, àlikama |
Blé |
Bile |
blennorragie |
dámajalan, ntámajalan, ɲɛ́gɛnɛbilen, ɲɛ́gɛnɛblen, sòpisi |
blépharite |
ɲɛ́bɔɔsi, ɲɛ́bɔsi |
blessé |
dálama, dálamatɔ, dáma, dátɔ, jóginbaatɔ |
blesser |
jógin, jɔ́gin, màjógin, màndími |
blessure |
jóginda, jóginnida, jólida, nɛ̀gɛda, tìgɛda |
blessure du cou |
kántigɛda |
blessure faite avec une hache |
jéleda |
blettir |
bòdobada, bòrobara, bùdubada |
bleu |
bága, bágama, bile, búlalama, búlama, jòlisu, ntála |
bleu pâle |
bágajɛ |
Blighia.sapida |
fínsan |
blindé |
bilɛnde |
bloc |
bulɔku, kùru, kùrun |
bloc de glace |
jíkuru |
bloc de pierre |
kábakuru, kábakurun |
blocage pulmonaire |
fíɲɛbilabaliya, fíɲɛblabaliya, fíyɛnbilabaliya, fyɛ́nblabaliya |
blog |
bulɔgu |
blongios ardoisé |
bíri-kà-dúmunî-kɛ́, bírin-kà-dúmunî-kɛ́ |
bloqué |
bulɔkɛ |
bloquer |
dábɛrɛbɛrɛma, dágeren, dágweren, látɔ̀n, nátɔ̀n, tɔ̀, tɔ̀n |
bloquer net |
tùngurun, tùnkurun, tùuru |
blues |
buluzi |
BNDA |
Béyɛnideya, BNDA |
boa constricteur |
míniɲan, míniyan |
BOAD |
Bewoyade |
Boaedon.lineatum |
nɔ́gɔlanjuru, nɔ́gɔlansa, nwánanjuru, ɲùgujisa |
bobine |
dóla, dɔ́lɛ, ndóla |
bobine de fil |
gèsekolo, gwèsekolo |
Bobo |
bɔ̀bɔ |
Bobo-Dioulasso |
Bobojulaso, Bobo Julaso, Bɔbɔjulaso, Bɔbɔ Julaso |
boeuf de labour |
láburentura, sàrimisi |
boeuf de trait |
dàbamisi |
boeuf porteur |
ntɛ̀mɛ, tàmɛ, tɛ̀mɛ |
boeuf rouge sombre |
wáanɛ, wánɛ |
bof |
nwúun |
Bofa |
Bófà |
bogolan |
bɔ̀gɔlan |
Boigny |
Buwaɲi |
boire |
jí, lákùnu, lákùnun, mìn, nákùnu, nákùnun |
boire en grande quantité |
kábi |
bois |
jíri, yíri |
bois à brûler |
dɔ́gɔ, dwá, jwá, lɔ́gɔ |
bois de charpente |
sójiri |
bois de traverse du four |
díbijiri |
bois sacré |
kɔ̀mɔtu |
bois touffu |
jíritu |
boisson |
buwasɔn, mìnfɛn, mìnnifɛn |
boisson alcoolisée |
dlɔ̀, dɔ̀lɔ, dùlɔ, jíkɔrɔ, mìnfɛn |
boisson délicieuse |
kɔ́nfɛn |
boisson faite de farine de mil, de piment et de miel |
kòji |
boisson forte |
kòlokolo |
boîte |
búwati |
boîte crânienne |
kùnkolobara, kùnkolofilen, kùnkoloflen |
boite d'allumettes |
fóroko |
boîte mail |
buwatimɛli, búwatimɛli |
boîte postale |
nɛ̀gɛjurusokɛsu |
Boîte Postale |
bp |
boiter |
ségelen, ségelense, ségelensen, sénkelense, sɛ́gɛlɛn |
boiteux |
kɛ̀rɛkelenjɛngɛn |
Boke |
Jɔnfaga, Kankama |
Boké |
Boke |
bol |
bɔ́li |
Bolivie |
Bolivi, Boliwi |
Bombax costatum |
búmu, búnbun |
bombe |
bɔmu, bɔ́mu, bɔnbu, múgujugu |
bon |
àhân, ànháàn, áwà, áyìw', áyìwa, d', dí, dúman, kɛ́nɛman, ɲɛ́nama, ɲɛ́nɛma, ɲì, ɲínama, ɲìn, ɲùman |
bon à rien |
bànyɛrɛye, fàdensago, gó, kó, kólon, kólon, nàantan, nàfantan, nàntan, nàntan, ɲɛ́farajɛ |
bon de commande |
ɲíninisɛbɛn |
bon de livraison |
dílisɛbɛn |
bon goût |
díya, já |
bon marché |
dáduman, dánɔgɔ, dánɔgɔn, dásu, nɔ̀gɔ, nɔ̀gɔn, nɔ̀gɔya |
bon ou mauvais côté |
fúrugu, fúruku |
bon plaisir |
dɔ̀gɔn, dɔ̀ngɔ, dɔ̀ngɔn, dùngɔ, ngàniya, ŋàniya |
bon repas |
dádiyalan |
bon tireur |
tɛ́gɛlandi, tɛ́gɛlandi |
bon travailleur |
màganna, màgwanna |
bon vivant |
díɲɛden, díyɛnden |
bonbon |
àliwa, àluwa, bɔ̀nbɔn |
Bonga |
Bɔnga |
bonheur |
dàamu, hɛ́ɛra, hɛ́ɛrɛ, hɛ́ra, hɛ́rɛ, káyira, nɛ́ɛma, nɛ́ɛmɛ |
Boni |
Boni |
bonne |
báarakɛden |
bonne action |
ɲùmanya |
bonne année |
sàmɛsàmɛ, sànbɛɛ-sànbɛɛ, sànbɛn-sànbɛn, sànbɛsànbɛ |
bonne application |
tíminandiya |
bonne charrue |
dàbaŋana |
bonne connaissance |
ɲɛ́dɔn |
bonne d'enfant |
dénnaanina |
bonne éducation |
kólolenya, kólonnenya, ládamu, ládamulenya, nádamu |
bonne entente |
díya, já |
bonne humeur |
dùsumandiya, nísɔndiya |
bonne intelligence |
hákilidiya |
bonne mémoire |
hákilidiya |
bonne qualité |
kɛ́nɛya |
bonne renommée |
dáraja |
bonne réputation |
dáraja |
bonne santé |
álatanu, kɛ́nɛya |
bonne surprise |
tàare, tàare |
bonne volonté |
sɔ̀nnɛmɛ |
bonnes gens! |
màanú |
bonnes grâces |
màdiya, màja, màndiya |
bonnes intentions |
kɔ́nɔnandiya |
bonnet |
bànfula, làafa, làafa, làfa, làfa |
bonnet à deux pointes |
bàmada, básada |
bonnet à pointe(s) |
kòngoron, kònkoro, kònkoron, kùnkoron |
bonnet des chasseurs et des guerriers |
kòngoron, kònkoro, kònkoron, kùnkoron |
bonnet pour tenir chaud |
làafa, làfa |
bonnet rond et haut |
tíjani |
bonté |
màaya, mɔ̀gɔya, ɲùmanya |
boomslang |
túlaɲa |
Borassus aethiopum |
sèbecɛkili |
Borassus aethiopum / B. flabellifer |
sèbe |
borborygme |
kɔ́nɔkulu |
bord |
dá, dángan, dánkan, dáwolo, kánfari, kánkun |
bord de l'eau |
jída |
bord de la route |
sírada |
bord de rails |
àrayeda |
Bord des Rails |
Àrayida, Rayeda |
bord relevé |
tíntin |
bordel |
jámurubugu, jánburubugu |
Bordj Badji Mokhtar |
Bɔrɔdizi Bazi Mɔkutari |
Boré |
Bore |
borgne |
ɲɛ́kelen, ɲɛ́kelennin |
borique |
bɔriki |
Boron |
Bɔ̀rɔ, Bɔ̀rɔ, Bɔrɔn |
borreria verte |
básaku |
Bosnie-Herzgovine |
Bɔsinihɛrizekowuni |
bosquet |
jíritu |
bosquet sacré |
básikɛyɔrɔ, kíli, kɔ̀mɔkili |
bosse |
dàn, dànkuru, jònkuru, jùngun, jùnkun, jùnkuru, kɔ́kuru |
bosson alcoolisé |
címicama |
bossu |
dàntɔ, dàntɔ, kùruma, kùruma |
Botswana |
Bɔsiwana, Bɔsuwana |
botte |
córon, kánsiri, kúngoden, sìri |
Bouaké |
Buwakɛ |
Bouala |
Buwala |
boubou |
buge, fòrokiya |
boubou long |
pípawo |
boubou sp |
buge |
bouc |
bàkɔrɔ, bàkɔrɔn, bàkɔrɔnin, bàkɔrɔnnin, jàrabàkɔrɔ, jàrabànkɔrɔ |
bouc adulte |
bàjigi |
bouc castré |
bàdɛgɛ, bàjaga, bàntɛgɛ |
boucaner |
wúsu |
bouche |
dá, dábara |
bouché |
géren, gwéren |
bouche active |
dála, dáma, dárɔ |
bouche méchante |
dájugu |
bouche proéminente |
dákala, dákalama |
bouche sans dents |
dágɔbɛ, dákɔbɛ |
bouchée |
dákuruɲa, dákuruɲɛ, lɔ́gɔma |
boucher |
dágeren, dágweren, dánɔrɔ, dátugu, géren, gwéren, lágeren, nɔ́rɔ, wàye, wàyi |
boucher d'abattoir |
sògofaala, sògofagala |
boucherie |
sògofeereyɔrɔ, wàyeya, wàyiya |
bouchon |
dátugulan |
boucle |
ntóda, ntónda |
boucle d'oreille |
búkulu, tlóladon, túloladon |
boucle d'oreille en or |
tlólasanu, túlolasanu |
boucle d'oreille métallique |
tlólanɛgɛ, túlolanɛgɛ |
boucle de cheveux |
búkulu |
bouclier |
nɛ̀gɛbɛnnan |
Bouddha |
Buda |
bouddhisme |
budisimu |
bouder |
dámɔ, kùrukuru, sàli, sɛ̀li |
bouderie |
dátigɛndala |
boue |
bɔ̀gɔ, bɔ̀rɔgɔ, bɔ̀rɔkɔ, bwà, pɔ̀tɔpɔtɔ |
boue desséchée |
bágan, bágan, banga, banga, bɛngɛ, bɛngɛ, bɛɲɛ, bɛɲɛ, bíɲɛ, bíɲɛ |
bouffe |
bɔ́cɔ, cɔ́ |
bouffer |
bùgɔ |
bouffon |
kɔ̀rɛduga, kɔ̀rɔduga, kɔ̀rɔjuga |
bouffonnerie |
jùgaya, ɲàngoron, ɲànkoron |
bouger sans cesse |
njànaki, njòroki |
bougie |
buzi, kɛ̀ɲɛkalama |
bougonner |
ŋùnuŋunu |
Bougou |
Bùgu |
Bougouba |
Buguba |
Bougouni |
Buguni, Bugunin |
bouillie |
bága, mɔ̀ni, ruwi, sèri, sɛ̀ri |
bouillie crémeuse |
làaka, làga, làka |
bouillie cuite avec de potasse |
sɛ́gɛlaseri, sɛ́gɛlasɛri |
bouillie de farine |
ùruyi, wùri, wùruyi |
bouillie de petit mil |
sàkáròbá |
bouillie épaisse |
tòseri |
bouillir |
bàlabala, wíli, wúli |
bouilloire |
tásàlen |
bouillonnement |
fáɲafaɲa |
boulanger |
búrugosila, búrugɔsila, búurugosila |
boulangerie |
bulanzeri, búrufeereyɔrɔ, búrufyereyɔrɔ, búrugosiyɔrɔ, búurufeereyɔrɔ, búurugosiyɔrɔ |
boule |
kúlukùtu, kùru, kùrun |
boule à l'aine |
wórokɔrɔla |
boule d’indigo |
búla |
boulet de canon |
gɛ̀lɛden, gwɛ̀lɛden |
boulette |
bulɛti |
boulette de “tô” |
tòden |
boulette de condiment |
tu |
boulettes sucrées |
bɛ̀lɛnɛgɛ, bɛ̀ndɛgɛ, bɛ̀nɛdɛgɛ |
bouleversé |
háwuja |
bouleversement |
mùɲukumaɲaka, mùɲukumɛɲɛkɛ |
bouleverser |
mìɲigimaɲaga, mùɲugumaɲaga, mùɲukumaɲaka, mùɲukumɛɲɛkɛ |
Boulkassombougou |
Búlkasùnbugu, Búlukasùnbugu |
boulon |
bulɔn |
boum |
gúrɛ, táki, tóli |
Boundiali |
Bunjali |
Boura |
Bura |
bourbillon |
bá, ncɛ̀n, ncòron, ncɔ̀n, sɔ̀n |
bourbouille |
fílanin, kìsɛkisɛ, tálanin, táranin, táranin, tílàlen, tílanin, tlánin |
bourdonnement |
caan |
bourdonner |
wɔ̀yɔ |
Bouré |
Bure |
Bourem |
Burɛmu |
bourgeon |
nùgukun |
bourgeon axillaire |
bólocɔrɔ, kàmankɔrɔbɔ |
bourgeonner |
nùgu |
Bourgou |
Burugu |
bourrasque |
kàbafiɲɛ, kàbafiyɛn, sánfiɲɛ, sánfiyɛn |
bourreau |
kántigɛla |
bourrer |
jɔ́sɔ, jɔ́sɔn, sɔ́gɔsɔgɔ, sɔ́gusɔgu, sɔ́nsɔn, sɔ́sɔ, sɔ́sɔn |
bourrer le mou |
tútu |
bourse |
ɲága, ɲáka |
bourses |
dóro, dórobara, kàya, kɛ̀yɛ, kílibara, kíliforoko, nɔ̀ɔrɛ, nɔ̀ɔrɔ, ntòro, tɔ̀rɔɲaga |
boursoufler |
fòroforo |
boursoufler légèrement |
bìrinti |
boursouflure |
fòroforo |
bousculade |
ɲɔ́gɔndigidigi, ɲwándigidigi |
bousculer |
ɲálon, tùntun, yáalon, yálo, yálon |
bouse de vache |
mìsibo |
bousier |
bàkolonkolonmusa, bòkolonkolon, bòlakolonkolon, bòlankɔbɔ, nkólonkolon, nkólonkolonba |
bousiller |
tácɛn, tátiɲɛ, tátiyɛn |
bousilleur |
cɛ́nnikɛla, tíɲɛlikɛla, tíɲɛnikɛla, tíɲɛnnikɛla, tíyɛnnikɛla |
boussole |
busɔli |
bout |
dábulu, dáburu, dàn, jù, kùn, kùnkurun |
bout de ligne |
ɲɛ́kunna |
bout du chemin |
sírakun |
bout du nez |
núkun, núnkun |
bout du pagne |
fìnikun |
bouteille |
bútèli, bútɛ̀li, dúnden |
boutique |
bìtiki, bùtigi, bùtiki, màgasa, màngasa, màngasan |
bouton |
butɔn, góro |
bouton blanc |
dàgasigidagala, dàga-sìgi-dàga-lá |
bouton de fleur |
féerekun, fyérekun, kɔ̀nɔ |
bouton palatal |
kàro, ngóoro, nkàro |
boutons de chaleur |
táranin |
bouture |
dùguturu, fyɛ́n, sɛ́n, shyɛ́n, síɲɛ, síɲɛn, síyɛn, syɛ́n |
bouvier |
mìsigɛnden, mìsigwɛnden |
bovidé |
mìsi |
boxe |
bólokuru, bólokurun, bólokurunkɛlɛ |
Boyi |
Boyi |
bozo |
bòoso, bòso |
Bozola |
Bósola, Bózola |
bracelet |
kólonson, ngɔ̀ri, nkɔ̀ri |
bracelet en métal |
bólokannanɛgɛ, bólolanɛgɛ |
bracelet torsadé |
tnɔ́mi, tɔ́nɔmi |
brailler |
kló, kúle, kúlo |
braire |
góntan, híhàn |
braise |
kàmi, kèmu, tákuru, tákurun |
braise ardente |
tákami, tákisɛ |
braises |
gòni, gɔ̀ni, gɔ̀nin |
brancard |
bárankali, bárankari, gàaragaara, gàragara, gwàaragwaara, gwàragwara |
branche |
bólo, jíribolo |
branche des fils |
dénbolo |
branche dynastique |
bólojuru |
branche principale |
màsabolo |
branchette |
ɲásaka |
branchettes feuillues |
ɲɔ̀nsɔn |
brandir |
séri, sɛ́ri |
brandir pour narguer |
lèeru, yèeru, yèku |
branle-bas |
kórokara |
branler |
kèleku, kɔ́mi, yègeyege, yìgiyɔgɔ, yɔ̀gɔyɔgɔ |
braquer |
bása |
braquer et bouger |
yɔ̀likɔyɔlikɔ, yɔ̀lɔkɔyɔlɔkɔ |
bras |
bólo, bólojuru, bólokala, tùgu, tùgukan |
bras d'un fleuve |
bábolo |
bras de rivière |
kɔ̀bolo |
brasse |
kɔ́gɔɲɛ |
brassée |
kɔ̀nkɔn, kúngoden |
brasser |
múnu, múnun |
brave |
jàlagɛlɛn, jàlagɛlɛn, jàlagwɛlɛn, jàlagwɛlɛn, kìsɛ, kìsɛ |
brave femme |
mùsoba |
braver |
fàrati, ɲɛ́dòn |
bravoure |
cɛ̀farinya, cɛ̀kisɛya, cɛ̀ya, fárinya |
Brazza |
Baraza |
Brazzaville |
Barazaduu, Barazawili |
brebis |
sàga, sàgamuso |
brèche |
kàrangada |
bref |
téli, téli, téliman, télin, télin, tɛ́li, tɛ́li, tɛ́liman |
Brésil |
Beresili, Berezili |
breuvage de son de mil pour le bétail |
kòji |
bricoles |
ɲàmanɲaman, ɲàmaɲama, ɲɔ̀nsɔn |
bride |
fálàmɛ, fálàmu, fáràmu, kàrafejuru, nújuru, núnjuru |
brièveté |
sùrunya |
brigade |
birigadi |
brigand |
bìnkannikɛla, bìnnkanikɛla, bìnnkannikɛla, jádɔ, ncòna, ncòna, síratigɛla, tègere |
brigandage |
bìnkanni, bìnnkanni, tègereya |
brillant |
mánama, mɛ́nɛmɛnɛ, wárawarawara |
briller |
ŋánaŋana, yéelen-yeelen, yégeru, yégerun, yélekeyeleke, yéleku, yélenku, yéleyele, yóloyolo |
briller vivement |
yɛ́gɛyɛgɛ |
brindilles |
kàlakala, ɲɔ̀nsɔn |
brioche |
biriyɔsi |
brique |
bíriki, bírikiden, ntùfa, tàfa, tɛ̀fɛ, tùfa, tùfaden |
brique brute |
bèrebere, bɛ̀dɛbɛdɛ |
brisement |
kárili |
briser |
fára, kári |
brisure de céréales |
ɲɛ̀nɲɛn, ɲɛ̀ɲɛ, ɲɛ̀ɲɛn |
brochette de viande |
bíɲɛkalama, bíyɛnkalama, sògokalama |
broder |
ɲɛ̀gɛn, shwà, sɔ̀gɔ, swà |
broderie |
bɛ́ɛsɔgɔ |
bromure |
boromuru, diboromuru |
bronchite |
dísirɔbana, kɔ́gɔdimi, kwádimi, múrasɔgɔsɔgɔ, sɔ̀gɔsɔgɔ, swàswa |
bronchite chronique |
sɔ̀gɔsɔgɔninjɛ |
bronze |
nsìranɛgɛ, sìranɛgɛ |
bronzé |
fàrabilen, fàrablen |
brosse |
bɔ̀rɔsi |
brosse à dents |
dákobɔrɔsi, gɛ́sɛ, gwɛ́sɛ |
brosser |
jòosi, jòsi, jɔ̀ɔshi, jɔ̀ɔsi, jɔ̀si |
brosser rapidement |
kùntìgɛ |
brouet |
dɛ̀gɛ |
brouette |
bùruweti, bùruwɛti, buruyɛti |
brouhaha |
hóhaho |
brouillard |
búgun |
brouillé |
bɛ̀nbali |
brouiller |
bɛ̀nbaliya, cɛ́fara, dùruntu, kùnkári, lákɔmayɛ̀lɛma, nákɔmayɛ̀lɛma, nɔ́ni, nɔ́ɔni, ɲáami, ɲágami |
broussaille Acacia macrostachya |
nà-ń-k'í-ɲìninka |
broussard |
sènbilennin, sènblennin |
brousse |
burusi, kúmo, kúngo, ŋàɲa, ŋàɲan, wàa, wàga, wúla, wúlɛ |
brousse éloignée |
kúngojan, kúngokolo, kúngokolon |
broyer |
ɲɔ́ɲɔ, sùsu |
bru |
bíran, búran, búranmuso |
brucellose |
nɔ́nɔkɛnɛbana, nɔ́nɔkɛnɛfarigan |
Brugmansia arborea |
àlimukayikayi, káyikayi |
bruine |
fúnfun |
bruiner |
fúsufusu, fúsunfusun, mɔ́sɔmɔsɔ, músumusu, ɲòriɲòri |
bruit |
gídigidi, gírigiri, kán, kɔ́cɔkɔcɔ, kùnkan, mànkan |
bruit agonisant de la gorge |
ŋìiniŋɔɔnɔ |
bruit d'un objet lourd qui tombe |
gédewu |
bruit de casse |
káwu, kéwu, kɛ́lɛnwu, kɛ́lɛwu, kɛ́wu, ntɔ́ya, pó, tɔ́ya |
bruit de ce qu'on avale |
gúlagula |
bruit de chute |
bíri, brí, gárakasa, gíriwu, gwárakasa, ɲámi, ɲɛ́mi, táli, táli, yábi |
bruit de chute brutale |
bútayi |
bruit de chute sonore |
góngolon |
bruit de coup |
páki |
bruit de déchirure |
fwán |
bruit de galop |
gádawugadawu, gwádawugwádawu |
bruit de l'eau |
gúdugudu, gúdugudugudu |
bruit de pas |
bíribiri, bíribiribiri, bríbri, jánki, jóoki, npárantan, sènkan |
bruit de respiration |
ɲɔ́kan, ɲɔ́nkan |
bruit de tonnerre |
gúdugudu, gúdugudugudu |
bruit dédaigneux |
npàra, npɛ̀rɛ, npɔ̀rɔn, pàara, pɔ̀rɔn |
bruit fait en frappant |
kɔ́nkɔ́n, kɔ́n-kɔ́n-kɔ́n |
bruit métallique |
gódogodo |
bruit sec |
gó, jɛ́wu |
bruit sourd |
kíriwu |
bruit violent |
gáan, gángaran, gwáan |
brûlant |
gòniman, kúna, kúna, kúnan, kúnan |
brûlé |
sàn, sàna, sànan, sànsana, sɛ̀nɛ |
brûler |
jèni, sìsi |
brûler légèrement |
fúsufusu, fúsunfusun |
brûlure |
jènida, jèninda |
brume |
múnta, múntan, múnuntan |
brun |
kɔ́lɔbo, kɔ́lɔborolama, sìkɔlɔlama |
brusquement |
bíliwu, cáwu, céwu, cɛ́wu, cɔ́li, fáari, ŋáni, páro, wélenkete |
brusquer |
ncògin |
brutal |
fárin, fárin |
brutalité |
fárinya |
brute |
ntála |
bruyamment |
bɔ́rɔtɔtɔtɔ, yɔ́kɔkɔkɔ |
buanderie |
kòliyɔrɔ |
Bubaa |
búbaa |
bubale |
tánkɔn |
bûche |
jírikuru, tákuru, tákurun |
bûcher |
dɔ́gɔton |
bûcheron |
jíribaarala, jíridɛsɛla |
Bucorvus abyssinicus |
dìgon |
Bucorvus.abyssinicus |
dùfon |
budget |
báarakɛnafolo |
buée |
sìsi |
buffle |
sìgi |
Buguni |
Sámàke, Sámàkɛ, Súmanguru, Súmangurun, Súmaoro, Súmaworo |
buisson |
fúratu |
buisson Mimosa pigra |
í-ɲɛ̂-túgu-í-búranmuso-bɛ́-nà |
Bujumbura |
Bujumbura |
bulbe |
kú |
Bulgarie |
Bíligari, Bulgari, Buligari, Búlugari |
Bumbu |
Samura |
Buphagus africanus |
fàligɛnfulanin, tɛ́rɛbɔkɔnɔnin |
Buphagus.africanus |
mìsigɛnkɔnɔ, mìsigwɛnkɔnɔ |
bureau |
bìro |
bureau de poste |
nɛ̀gɛjuruso |
Burhinus senegalensis |
ngòlo-bòli-kà-bìn, ŋòlo-bòli-kà-bìn |
Burhinus.capensis |
ngòlo-bòli-kà-bìn, ŋòlo-bòli-kà-bìn, ŋòlokùnba |
Burhinus.sengalensis |
ŋòlokùnba |
burin |
tɔ̀ntɔ |
Burkina Faso |
Búrikina, Búrukina, Búrukinafaso, Búrukina Faso |
Burkina-Faso |
Sanu |
burnous |
bùrumusi, bùrunusi, gòronbosi, gùrumusi |
Burundi |
Burundi |
bus |
kaare, kare |
busard |
sìsilasɛgɛ, tásisirɔsɛgɛ |
busard des sauterelles |
sɛ́gɛbilen, sɛ́gɛblen, sìsilasɛgɛ, tásisirɔsɛgɛ |
buse |
bíbi |
Bush |
Busi |
buste |
cɛ́naa, cɛ́naga |
but |
bi, bí, kùru, kùrun, táabolo |
but au football |
bí |
but contre son camp |
yáabe |
but fixé à soi-même |
yɛ̀rɛci |
but recherché |
làɲini, nàɲini |
Butastur rufipennis |
sɛ́gɛbilen, sɛ́gɛblen, sìsilasɛgɛ, tásisirɔsɛgɛ |
buter |
tàlon |
buter contre |
tùngurun, tùnkurun, tùnkurunma, tùuru |
buter sur |
tù, tùu |
buteur |
bídonna |
butin de guerre |
kɛ̀lɛtɔnɔ |
buttage du mil |
ɲɔ̀kɔrɔbɔ |
butte |
ndùgu, ntùgu, ntùgun |
butter |
jùdòn, kɔ́rɔbari |
buvable |
mìnta |
buveur |
mìnkɛla, mìnna, mìnnikɛla |
buveur de bière |
dlɔ̀minna, dɔ̀lɔminna, dùlɔminna |
buveur invétéré |
dlɔ̀juru, dɔ̀lɔjuru, dùlɔjuru |