l'action de se mêler |
bìlakola, bìlakorɔ, bìla-ń-kó-lá |
l'an dernier |
sálòn, sálòn, sálǒngó, sálǒnkó, sálonwo, sánwò |
l'année dernière |
sánkò |
l'après-midi |
làansàra, làgansàra |
l'au-delà |
àlikiyama, àlkiyama, kíyama, láhara, láharaso |
l'autre |
tɔ̀ |
l'autre de deux |
dɔ́, dɔ́ |
l'autre monde |
láhara, síni, sínin, sóba |
l'autre vie |
síni, sínin |
l'aveuglette |
fíɲetɔbere, fíyentɔbere, fyéntɔbere |
l'ensemble |
bákun |
l'envers |
fèrekete |
l'essentiel |
fànba, kólo |
l'Essor |
Lesɔri |
l'est |
kɔ́rɔnfɛla |
l'étranger |
kɔ́kan |
l'extérieur |
bánakɔla |
l'habillement |
fɛ́ɛrɛbɔ, fɛ́ɛrɔbɔ, fɛ́rɛbɔ |
l'intérieur |
kɔ́nɔna |
l'un de deux |
dɔ́, dɔ́ |
l'un l'autre |
ɲɔ́gɔn, ɲɔ́ɔn, ɲwán |
l’important |
sɛ̀bɛfɛn |
l’Union Soviétique |
Sowiyati |
là |
sá |
la craie |
làkɛrɛ |
la droite |
kínifɛla, kíninfɛla |
la gauche |
númafɛla, númanfɛla |
la guerre |
lagɛri |
La Haye |
Lahɛyi |
la majorité de |
fànba |
La Mecque |
Máka, Mákan |
la moindre chose |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
la nouvelle mariée |
kɔ́ɲɔmuso |
la partie supérieure |
sánfɛta |
là-bas |
yèn, yèn, yènninnɔ̀, yènnɔ̀ |
Labé |
Labe, Labɛ |
Labeo.coubie |
bámanbilen |
laboratoire |
laboratuwari |
labour |
láburu |
labourer |
bùluku, fírifiri, frífri, lábure, láburu |
labourer à la va-vite |
kùruba |
labourer profondément |
tìnba |
lac |
bá, bìla, dàla, dlà |
lacet |
fóolo, ɲàki |
lâcher |
ntòolo |
lâcher le bout |
kùnbìla |
lacté |
nɔ́nɔma |
lactoflavine |
ribofilawini |
Ladji |
Làji |
Lafiabougou |
Láfìyábugu |
Lagenaria siceraria |
ngɔ́sɔnbara, nkɔ́sɔkɔ̀, nkɔ́sɔnbara |
Lagenaria siceraria / L. vulgaris) |
bàra |
Lagonosticta senegala |
jèburunin, jèferelen, jèfurulen, jèkɔɔnin, jèkurunin, jìbirilen, jɔ̀kɔ̀ɔnin, ncìfèrelen, ncìfurunin, njèfurulen |
Lagonosticta.senegala |
kòlonkɔrɔkɔnɔnin |
Lagos |
Lagos, Lagɔsi, Legosi, Legɔsi |
laid |
júgu, júgu, júgun, júgun, mànamajugu, sárantan |
laideron |
núnkurun |
laideur |
cɛ̀juguya, sárantanya |
lainage |
sàgasifini |
laine |
sàgasi |
laissé à soi-même |
bìlanyɛrɛma, blànyɛrɛma |
laisser |
t', tó |
laisser de côté |
ládɛn, nádɛn |
laisser inerte |
kìirikaara, kìisikaasa, kìrikara, kìsikasa |
laisser interdit |
mánwu |
laisser partir |
lábìla, nábìla, rɔ́bìla |
laisser pendouiller |
fòlofala |
laisser remonter |
kòlan, kòran, kùlan |
laisser seul |
kélenya |
laisser tomber |
kɔ́dòn, láfìli, náfìli |
laisser tranquille |
nɔ̀bìla |
laisser-aller |
màsɔrɔ, ɲíɲaɲi, yɛ̀rɛmabila |
lait |
nɔ́nɔ |
lait en poudre |
nɔ́nɔmugu |
lait maternel |
sínji |
laiton |
dɛ̀ɲɛ |
lamantin |
báfàarɔ, má, mà, màn |
lambin |
díyabaatɔ, díyabagatɔ, díyanyɛrɛlamaa, jábaatɔ, jábagatɔ, jányɛrɛlamaa |
lambiner |
sìilisáala |
lame |
lámu |
lame de balafon |
báladen, bálakisɛ |
lame de couteau |
mùrukisɛ |
lame de houe |
dàbada, dàbakisɛ |
lamentation |
kìnikini, kìninkinin, màɲumantɔkan, ɲɛ́cɔngɔ, ɲɛ́cɔnkɔ, yɛ̀rɛmakasi |
lamentation funèbre |
sùkasi |
lampe |
lànpa, lànpan |
lampe à huile |
fìrina, fìrinadaga, fìtinɛ, fìtinɛdaga |
Lamprene |
lanpɛrɛni |
Lamprocolius.caudatus |
kɔ̀nɔjanfin |
lance |
gàwale, gàwali, gàwɔli, gàwulen, tàma, tàman |
lance-pierre |
mánakala |
lance-pierres |
mánabɛlɛ |
lancer |
bón, bɔ̀n, bùgubugu, kèlun, kèrun, kɔ́ngɔrɔn |
lancer à grande vitesse |
fúnu, fúnun |
lancer en tournoyant |
bùgubuguma |
Land Cruiser |
landikirizɛri |
Landolphia.heudelotii |
gɛ̀yin, gònyi, gwɛ̀yin, ngòyin, ngɔ̀yin |
langage |
kúmakan |
langage secret |
gósoro, nkósoro, nkósorokan |
langue |
nɛ̀, nɛ̀n, nɛ̀nkisɛ |
langue arabe |
làrabukan |
langue bambara |
bámanakan, bámanankan |
langue collée |
nɛ̀nnɔrɔ |
langue commune |
kánjɛ |
langue difficile |
kángɛlɛn |
langue dioula |
jùlakan |
langue espagnole |
ɛsipaɲikan |
langue française |
tùbabukan |
langue germanique |
jɛrimanikan |
langue italienne |
italikan |
langue malinké |
màninkakan |
langue maternelle |
fàkan, tòdunkan |
langue nationale |
bárakan, fàsokan |
langue parlée |
kán |
langue peule |
fúlakan |
langue russe |
ìrisikan |
langue secrète |
wárakan |
langue soninké |
màrakakan |
Laniarius.barbarus |
kòbákò |
lanière d'écorce fibreuse |
fù |
Lankalen |
Lankalen |
Lannea acida |
bènbe, bènbefin |
lannéa acide |
bènbe |
Lannea microcarpa |
bènbeba |
Lannéa velouté |
bàkɔrɔnpeku |
Lannea velutina |
bènbekuna, bènbemuso |
Lannea.acida |
npèkugɛlɛn |
Lannea.microcarpa |
npèkuba |
Lannea.velutina |
npèkubaŋɛɲɛ |
laper |
lánɔ, lánɔn, nánɔ, nánɔn, nɔ́, nɔ́n |
lapsus |
dáfili, dáfli |
lard |
nùgulakɛn |
large |
wòlonwalan |
large et plat |
tántara |
largement troué |
ntóolo |
largeur |
dɔ̀surun, fìyɛ, fyɛ̀, jɔ̀surun, kɔ́nɔ |
largeur du dos |
kɔ́fyɛ |
larme |
ɲɛ́ji |
Lasi Palimasi |
Lasi Palimasi |
Lassa |
Lasa |
lasso |
kabane, kabanɛ |
Lates.niloticus |
sáalen, sálen |
latex |
mána |
latex blanc |
gèn, gɛ̀n, ncɛ̀gɛn, ncɛ̀n, ncɔ̀n |
latin |
latɛn |
latine |
latini |
Laurent |
Loran |
Laurent Désiré Kabila |
Kabila |
laurier |
loriye |
lavandière |
kòlila |
laver |
jɛ́ya, jó, k', kò, màkò |
laver pour la première fois |
kòronbokári, kùrunbokári, kùrunbonkári |
laver rapidement |
màlako |
lavette |
jɔ̀ɔsilan, jɔ̀silan |
Lawsonia.inermis |
jàbi |
laxatif |
kɔ́nɔmagayalan |
le blanc |
jɛ́ |
le bon droit |
jótigiya |
le contraire |
kɔ́, kwɔ́ |
le côté droit |
kíninyanfan, kíniyanfan |
le dehors |
kɔ́kanna |
le dernier |
kɔ́maa, kɔ́mɔgɔ |
le dessous |
jùkɔrɔla, kɔ́rɔla |
le devant |
ɲá, ɲɛ́, ɲɛ́n |
le devant de |
ɲɛ́kɔrɔ, ɲɛ́kun |
le fait de remplir ses fonctions |
jɔ̀yɔrɔfa |
le fait de se lever |
wúli |
le haut |
sánfɛla, sánfɛta |
le jeune marié |
kɔ́ɲɔcɛ, kɔ́ɲɔkɛ |
le maximum |
séko |
le meilleur |
ŋàara |
le moindre |
álamata |
le moindre bruit |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
le moindre mot |
cíncɔ̀kícɔ̀ |
le petit peu |
mínnin |
le plus essentiel |
kùnbaba, kùnbaba |
le plus gros |
kùnbaba, kùnbaba |
le plus jeune |
kɔ́maa, kɔ́mɔgɔ, ncíni, ncínin |
le plus vieux |
kɔ̀rɔbalen |
le premier |
ɲɛ́ta |
le présent |
sísanwaati |
le responsable |
ɲɛ́nabɔbaa, ɲɛ́nabɔla |
le reste |
tɔ̀ |
le sérieux |
sɛ̀bɛfɛn, sɛ̀bɛya |
le suivant |
nɔ̀fɛta |
le Tout Puissant Mazembe |
Tupisan |
leader |
kàlamana, kàlamɛnɛ |
lécher |
lánɔ, lánɔn, málaku, músanmusan, nánɔ, nánɔn, nɛ́ɛmu, nɛ́mu, nɔ́, nɔ́n |
leçon |
kàlansen, wàlanda |
leçon de cuisine |
gàdonkalan, gwàdonkalan |
lecteur |
kàlanbaa, kàlanbaga |
lecture |
kàlan, kàlanjɛ, kàra |
légaliser |
legalise |
léger |
fɛ́gɛn, fɛ́gɛn, fɛ́gɛnman, fɛ́ngɛ, fɛ́ngɛ, fíɲɛ, fíɲɛ, fíɲɛman, fíyɛn, fíyɛn, fíyɛnman, fyɛ́n, fyɛ́n, fyɛ́nman |
léger agréable |
mɛ́ɛnɛnɛnɛ |
légèreté |
fɛ́gɛnya, fɛ́gɛya, fíɲɛya, fíyɛnya, fyɛ́nya |
législateur |
sàriyatigi |
légitime |
hàlala, yɛ̀rɛ, yɛ̀rɛwolo, yɛ̀rɛwolo |
légitimité |
hàlalaya |
légume |
lègemu, lègimu, nákɔfɛn |
légumes |
legimu, legumu |
Lemniscomys |
ɲínɛkalan |
lendemain |
dùgujɛ |
lendemain matin |
dùgujɛ, dùgusajɛ, dùgusɛjɛ |
Léningrade |
Leninigaradi |
lent |
bólolasuma, bólolasuma, sènnasuma, sènnasuma, súma, súma, súmaman, tɛ́gɛnasuma, tɛ́gɛnasuma |
lent à comprendre |
kɔ́nɔnasukòlen |
lentement |
dɔ́yi, gɛ́nkɛgɛnkɛ, kíisikaasa, kógoso, kógosogo, yóosoyooso |
lenteur |
nìgisinɔgɔsɔ, nìisinɔɔsɔ, nìisinɔɔsɔnin, súma, súmalenya |
lenteur de compréhension |
kɔ́nɔnasukolenya |
Leonotis africana |
dàga-sìgi-dàga-lá, dàgasigidagala |
Léopold Sédar Senghor |
Sɛngɔri |
lèpre |
bànaba, tìgɛlibana |
lèpre à pustules |
bàgi, bɔ́nkan, bɔ́nnkan |
lèpre à ses débuts |
fàrilafɛn, fàrilɔfɛn |
lèpre amputante |
kúna |
lèpre lépromateuse |
bàgi |
lépreuse |
kúnatɔmuso |
lépreux |
bàgitɔ, kúnatɔ, kúnatɔkɛ |
Leptailurus.serval |
mɔ̀lɔnkɔn, mɔ̀nɔnkɔ, mɔ̀nɔnkɔn |
Leptoptilos.crumeniferus |
jùmɛ |
Leptotyphlops.sp. |
kàlaci |
Lepus capensis |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
Lepus whytei |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
lequel |
jɛ̀ɛn, jùman, jùmɛ, jùmɛn |
Léré |
Lere |
les abords |
kɔ́rɔla, màsurun, màsurunna |
les derniers |
kɔ́salamɔgɔ |
les jambes écartées |
ntílakasaa |
les pays arabes |
làrabula |
les Pléiades |
ɲùguɲùgu |
Les Pléiades |
sɛ̀denba, shɛ̀denba, shyɛ̀denba, syɛ̀denba |
les plus récents |
kɔ́salamɔgɔ |
lésard esp |
cɛ̀-kélen-tɛ́-ń-fàga |
léser |
kùmaniya, kùnmaniya, tɔ̀ɲɔ |
lésion d'hyperpigmentation |
kàbafin |
lessive |
fìniko |
lettre |
bàtaki, lɛ́tɛrɛ, lɛ́tiri, lɛ́tri, sɛ́bɛn |
Leucas martinicensis |
dàga-sìgi-dàga-lá, dàgasigidagala |
leucodermie |
nɔ̀jɛmanbɔ |
leurrer |
nɛ́gɛn |
lever |
fúnu, fúnun, láyɛ̀lɛn, náyɛ̀lɛn |
lever du soleil |
tìlebɔtuma |
lévirat |
cíyɛntamusoko |
lèvre |
dáwolo |
lèvre inférieure |
dùgumadawolo |
levure |
bìri, brì, kùmunan |
lexique |
dáɲɛgafe, dáɲɛsɛbɛn, kúmadengafe |
lézard sp |
sàkɛ̀nɛ |
liaison |
cɛ́sira, sìri |
liane |
lɔ́npɔn, nɔ́nfɔn |
liane Acacia ataxacantha |
túfin |
liane Acacia ataxandra |
túfin |
liane Acacia pennata |
kɔ̀ri |
liane caoutchouc |
gònyi, ngòyin, ngɔ̀yin |
liane chevelue |
álajɔ, álâ-ká-ɲɔ̀, álaɲɔ, ngálajɔ, ŋálajɔ |
liane Leptadenia hastata |
nsɔ̀ɲe, nsɔ̀yen |
liane paulline |
kúrunsamanɔnfɔn |
liane Saba senegalensis |
nsàban |
liane sp |
sàban |
liane-caoutchouc |
gɛ̀yin, gwɛ̀yin |
liane-étoile |
tú-tɔ̀nɔntan |
liane-fraise |
bàro |
Liban |
Liban |
Libanais |
Líbanɛ |
libation sacrificielle |
jí, jíbɔn |
libellule |
màama, máamà, máamanin, súrukubòcɛ̀kálama |
libéral |
fóniseere, fónisere, fónisire, fúnuseere |
libéralité |
káari |
libérateur |
hɔ́rɔnyabaa, hɔ́rɔnyabaga, kùnmabɔbaa, kùnmabɔbaga |
libération |
làafiya, làfiya, làfya, líberasɔn, màhɔrɔnya, tílali, tláli |
libération d'une contrainte |
dágabɔndala |
libérer |
bìl', bìla, blà, flá, hɔ́rɔnya, kánhɔrɔnya, lábìla, láfoni, látila, látla, nábìla, náfoni, nátila, nátla, rɔ́bìla, tíla, tílan, tlá |
libérer de honte |
kùnnatìgɛ |
libérer des soucis |
kùnnatìgɛ |
Liberia |
Lábiriya, Líberiya, Líbɛriya |
liberté |
hɔ́rɔnya, libɛrite, yɛ̀rɛmahɔrɔnya |
Liberté cigarette |
Libɛrte |
liberté sans limite |
bàjanbilaya |
libertin |
díɲɛden, díyɛnden, yɛ̀rɛsagokɛla |
libertinage |
díɲɛdenya, díyɛndenya |
libre |
hɔ́rɔn |
Libreville |
Liberewili, Liberewuli |
Libye |
Libi |
lice |
níiri, níri |
licence |
lisansi |
license |
lisanzi |
lichens composante de l'encens |
kulunɔgɔ |
licou |
kánnajuru |
lidocaïne |
lidokɛni |
lie de la bière |
dlɔ̀bo, dɔ̀lɔbo, dùlɔbo |
lie de la bière de mil |
dlɔ̀bo, dɔ̀lɔbo, dùlɔbo |
lien |
sìrilan |
lier |
sìri |
lier ensemble |
bànsan |
lier une ouverture |
dásìri |
lieu |
yɔ́rɔ |
lieu caché |
sùtara, sùtura |
lieu d'exécution capitale |
gènde, gène |
lieu d'hébergement |
jàtigiya |
lieu d'origine |
bɔ́yɔrɔ |
lieu d'origine de l'épouse |
búranna |
lieu d'origine de la mère |
bélenna, bɛ́ɛnna, bɛ́nna |
lieu de causerie |
bàroda |
lieu de culte |
jàmafu |
lieu de lessive |
kòliyɔrɔ |
lieu de provénance |
tàyɔrɔ |
lieu de rassemblement |
jù |
lieu de rendez-vous |
ɲɔ́gɔnkunbɛnyɔrɔ, ɲwánkunbɛnyɔrɔ |
lieu de sacrifice |
pɛ́ri |
lieu de toilette |
kòliyɔrɔ |
lieu de travail |
báarada, báarakɛda, báarayɔrɔ, cákɛda, cída, cíkɛda, cíyakɛda |
lieu où l'on va |
táayɔrɔjɛ |
lieu où on brûle qqch |
jèniyɔrɔ |
lieutenant |
liyetenan, liyetenan, nɔ̀kanda, nɔ̀kanta, yètenan, yètenan, yètinan, yìtinan |
lièvre |
jaason, nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
lièvre brun commun |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
lièvre de Whyte |
nsàn, nsònsan, sònsan, zàn |
lignage |
kàbila, kàbla |
ligne |
dólen, dólenjuru, dóolen, dɔ́len, ndólen, ndóolen, ntìiri, ntìri, sáfa, síra, tìiri, tìri |
ligne de chemin de fer |
bòlisira |
ligne de cheveux |
fàlikaman |
ligne de hameçons |
nkàridɔlen |
ligne de sarclage |
nkála |
ligne électrique |
kùranjuru |
lignite |
liɲiti |
Lignocaine |
liɲokɛni |
ligue |
lígi |
lilas des savanes |
mɔ̀gɔjiri, mɔ̀gɔkolo, sójirinin |
limaille de fer |
nɛ̀gɛbuguri |
limbe d'une feuille |
fúrakɔnɔ |
lime |
kàka |
limer |
kàka |
limite |
dàma, dàn, dànma |
Limnocorax.flavirostra |
jírɔshɛ, kɔ̀sɛ̀nin, kɔ̀shɛ̀nin |
limpide |
jɛ́, jɛ́, yéleyele |
linceul |
kásange, kásanke |
Lincoln |
Linkɔlini |
lincosamides |
linkosamidi |
lindane |
lindani |
lingot |
lɛngɔ |
lingué |
dàgan, dànga, lènge, lènke, lɛ̀ngɛ |
lion |
jàra, wáraba |
lionceau |
wárabaden |
lionne |
wárabamuso |
Lippia chevalieri |
nkáaniba |
Lippia.chevalieri |
káaniba |
Lipton |
lipitɔni |
liquéfier |
jímasonya, jíya |
liqueur d'hydromel |
kòrose |
liqueur de prunier |
nkùnaji, nkùnanji |
liquide |
jí, jílama, jíma, njànkili |
liquide peu concentré |
jísalasala |
liquider |
fó |
lire |
kàlan |
liseré |
sàraba |
lisse |
nùgu |
lisser |
nùgu |
liste de noms |
tɔ́gɔsɛbɛn, twásɛbɛn |
lit |
dálan, dílan, dlán, kálaka, li, sìdalan, sìdlan |
lit à dossier relevé |
tàara, tàra |
lit asséché |
kɔ̀jalan |
lit du fleuve |
bádingɛ |
litanie |
wúrudi |
litige |
dákun |
litre |
li, lítiri, lítri |
littoral |
gérenkanna |
Lituanie |
Lituyani |
Liverpool |
Liwɛripuli |
livre |
gáfe, kìtabu, líburu |
livre de lecture |
kàlangafe, kàlanjɛgafe |
livre du maître |
kàramɔgɔdegesɛbɛn |
livres sterling |
niiri |
Loanda |
Luwanda |
loase |
ɲɛ́nantumu |
loasis oculaire |
ɲɛ́nantumu |
lobe d'oreille |
tlókɔrɔfɛlɛfɛlɛ, túlobu, túlokɔrɔfɛlɛfɛlɛ |
local |
dùgulen |
localité |
sìgida, só |
locataire |
lúwanse, lúwanze |
locatif |
-la, -na |
location |
lúwanse, lúwanze |
locomotive |
tɛ́rɛnkunkolo |
logement |
jàbaala, jàyɔrɔ, sìgida |
loger |
jàbaaya |
loger qn |
jà |
logeur |
jàbaa, jàbaga, jàtigi |
logiciel |
lozisiyɛli |
logomachie |
kúmamugu |
logorrhée |
kúmamugu |
loi |
sàriya, sèriya, shàriya |
loi divine |
álasira |
loin |
póroo |
loisir |
làafiya, làfiya, làfya |
lombes |
bòkonko, bòkonkon, bòtonton |
lombric |
dùgurɔsa, dùgurɔsanin, núgu |
Lomé |
Lome, Lomɛ |
Lonchocarpus laxiflorus |
sójirinin |
Lonchocarpus.laxiflorus |
mɔ̀gɔjiri, mɔ̀gɔkolo |
Londre |
Lɔnduru |
long |
búlubulu, jàn, jàn, jànmanjan |
longiligne |
bólolo, lìngilanga |
longtemps |
dɔ̀gɔman, dɔ̀gɔnɛ, fúruru, fúruu, híi, kɔ́sɔkɔsɔ |
longue absence |
fàma |
longue durée |
mɛ́rɛtɛtɛ, mɔ́rɔtɔtɔ |
longue maladie |
bànabasìgilen |
longue période |
dɔ̀gɔman |
longue soupir de soulagement |
fíyan-an-an |
longue vie |
sìjan, sìmaya |
longuement |
fúrututu, ŋáraa, táraaa, wúruu, wúruuu |
longuement et intensément |
ntányin, tányiii |
longueur |
dɔ̀, dɔ̀jan, jànya, jɔ̀, jɔ̀jan, kùntaala, sɔ́ɔrɔ |
lopéramide |
imodiyɔmu |
loqueteux |
fɛ́ɛrɛbaatɔ, fɛ́ɛrɛbagatɔ, fɛ́rɛbaatɔ, fyɛ́rɛbaatɔ |
Loranthus bangwensis |
dɔ́n |
Loranthus.bangwensis |
ládɔn |
Lorazépam |
lorazepamu |
loriot doré |
nɛ̀rɛmugulen |
lorsque |
mînkɛ́, mînkɛ́ni |
lorsque on est plus vieux |
kɔ̀rɔbalen |
lot |
sára |
loterie |
bónni, lotori |
loterie(jeux) |
loteri |
lotissement |
lotisema |
louange |
fàsa, pàsa, tànu, tànun |
louange de Dieu |
álatanu |
louanger |
bón |
louche |
jísolilan, kúna, kúnan |
louchée |
gàlamaɲa, gàlamaɲɛ |
louer |
bálima, bárama, bón, jàmu, jànsa, lábalima, láfàsa, làgabu, lágabu, làgamu, làkamu, lápasa, látɔri, lúwanse, lúwanze, lúwe, luwe, màjàmu, nábalima, náfàsa, nápasa, sòfuru, tànto, tànu, tànun |
Louis Gustave Binger |
Bɛnzɛri |
Loulo |
Lulo |
Loulouni |
Lolonin |
loupe |
fɛ́nnabonyalan, lábonyalan, lupu, nábonyalan |
lourd |
bìlen, bìlen, blèn, blèn, gírin, gírin, gírinman, grín, grín |
lourde et flasque |
nári |
lourdement |
yóosoyooso |
Lourenço Marques |
Lorenso-Marikɛs |
Loutana |
Lutana |
loutre |
jírɔwùlu, kɔ̀wùlu |
loutre à cou tacheté |
kɔ̀wùlu |
loutre à joues blanches |
kɔ̀wùlu |
Loxodonta africana |
sògoba |
Loxondonta africana africana |
sàma |
loyal |
kɔ́nɔnajɛ, kɔ́nɔnajɛ, kɔ́nɔnanjɛ, kɔ́nɔnanjɛ, làadirima, làdirima |
loyauté |
hɔ́rɔnya, jɛ́lenya, kùnkelenya |
loyer |
lúwanse, lúwanze, sósara |
Loyila |
Loyila |
lubrifier |
námaya |
lubrique |
díyabaatɔ, díyabagatɔ, jábaatɔ, jábagatɔ |
lucarne |
flɔ̀, fɔ̀lɔ, fɔ̀lɔn |
luciole |
mà |
ludo |
lìdo |
lueur blafarde |
fílinfalan |
Luffa.cylindrica |
kòlanfu |
luisant |
nùguman |
Lulus.ligufer ? |
sáankùlu, sáankùlukulu, sáankùru, sámakùlu, sàmakùlukulu, sámakùru |
lumbago |
kɔ́dimi |
luméfantrine |
lumefantirini |
lumière |
mɛ́nɛ, yéelen |
lumière du jour |
kɛ́nɛ |
lundi |
ntɛ̀nɛ, ntɛ̀nɛn |
lune |
kálo |
lunette(s) |
fílɛlan, fílɛnan |
lunettes |
lìnɛti, lòlɛti, lùnɛti, lùnɛti, nùnɛti, nùnɛti, ɲɛ́donnan, ɲɛ́nadumare |
Lusaka |
Lusaka |
Luscinia meagrynchos |
sòrofe |
Luscinia megarhynchos |
sàflɔ, sàfɔlɔ |
lustrer |
nùguya |
luth à archet |
dàn |
luth monocorde |
síikelen |
lutin |
gɔ̀ɔtɛ, gɔ̀ɔtɔ, gɔ̀tɛ, gɔ̀tɔ, wɔ̀fulɔ, wɔ̀klɔ, wɔ̀kɔlɔ, wɔ̀kulɔ |
Lutra maculicollis |
kɔ̀wùlu |
Lutra.maculicollis |
jírɔwùlu |
lutte |
báari, shyɛ̀n, shyɛ̀nbɔ, shyɛ̀nta, sìɲɛ, sìɲɛbɔ, sìɲɛta, sìyɛn, sìyɛnbɔ, sìyɛnta, syɛ̀n, syɛ̀nbɔ, syɛ̀nta |
lutte difficile |
kírikasa |
lutter |
báari, fìsiki |
lutter contre |
tɛ̀nɛ, tìnɛ |
lutteur |
báaritala, shyɛ̀ntala, sìɲɛtala, sìyɛntala, syɛ̀ntala |
luxation |
mùgu |
luxer |
mùgu, ŋàɲaki, wùlukutu, wùrukutu, wùrunkutu |
luxure |
kàkalaya |
Ly |
Li |
Lybius dubius |
jɛ̀kɔnɔ, lɛ̀kɔnɔ |
Lybius vieilloti |
kónkànkon |
Lybius.vieilloti |
kónkànko |
Lycaon.pictus |
nàasi, nàasiwulu, nɔ̀gɔsi, nɔ̀gɔsiwulu, nɔ̀nsi, nɔ̀nsiwulu, nɔ̀ɔsi, nɔ̀ɔsiwulu |
lycée |
lise |
lymphe |
básiji, jísalasala |