index Français-Bambara
L - l
l'an dernier | sálon |
· | sánwo |
l'année dernière | sánkò |
l'après-midi | làánsàrá |
l'au-delà | àlikiyama |
· | àlkiyama |
· | kíyama |
· | kíyama |
· | láharaso |
l'autre | tɔ̀ |
l'autre de deux | dɔ́ |
l'autre monde | láhara |
· | síni |
· | sínin |
· | sóba |
l'autre vie | síni |
· | sínin |
l'aveuglette | fíyentɔbere |
· | fyéntɔbere |
l'ensemble | bákun |
l'essentiel | fànba |
· | kólo |
L'Essor(journal) | lesɔri |
l'est | kɔ́rɔnfɛla |
l'extérieur | bánakɔla |
l'habillement | fɛ́ɛrɔbɔ |
· | fɛ́ɛrɛbɔ |
l'intérieur | kɔ́nɔna |
l'un de deux | dɔ́ |
l'un l'autre | ɲwán |
· | ɲɔ́gɔn |
· | ɲɔ́ɔn |
là | sá |
la droite | kínifɛla |
la gauche | númafɛla |
la majorité de | fànba |
La Mecque | Máka |
· | Mákan |
la moindre chose | cíncɔ̀kícɔ̀ |
la nouvelle mariée | kɔ́ɲɔmuso |
là-bas | yèn |
labourer | bùluku |
· | fírifiri |
· | frífri |
· | lábure |
labourer profondément | tìnba |
lac | bá |
· | bìla |
· | dàla |
· | dlà |
lacet | fóolo |
· | ɲàki |
lâcher | bìl' |
· | bìla |
· | blà |
lâcher le bout | kùnbìla |
lacté | nɔ́nɔma |
Lagos | Lagos |
· | Lagɔsi |
laid | mànamajugu |
· | sárantan |
laideur | cɛ̀juguya |
· | sárantanya |
lainage | sàgasifini |
laine | sàgasi |
laissé à soi-même | bìlanyɛrɛma |
· | blànyɛrɛma |
laisser | tó |
laisser de côté | ládɛn |
laisser inerte | kìisikaasa |
· | kìrikara |
· | kìrinkaran |
· | kìsikasa |
laisser partir | lábìla |
· | rɔ́bìla |
laisser remonter | kòlan |
· | kòran |
laisser seul | kélenya |
laisser tomber | kɔ́dòn |
laisser-aller | màsɔrɔ |
· | yɛ̀rɛmabila |
· | ɲíɲaɲi |
lait | nɔ́nɔ |
lait en poudre | nɔ́nɔmugu |
lait maternel | sínji |
laiton | dɛ̀ɲɛ |
lamantin | báfàarɔ |
· | mà |
· | mán |
lambin | díyabaatɔ |
· | díyanyɛrɛlamaa |
· | jábaatɔ |
· | jányɛrɛlamaa |
· | súmaman |
lambiner | sìilisáala |
lame | lámu |
lame de balafon | báladen |
· | bálakisɛ |
lame de couteau | mùrukisɛ |
lame de houe | dàbakisɛ |
lamentation | màɲumantɔkan |
· | ɲɛ́cɔngɔ |
· | ɲɛ́cɔnkɔ |
lamentation funèbre | sùkasi |
lampe à huile | fìrina |
· | fìrinadaga |
· | fìtinɛ |
· | fìtinɛdaga |
lance | gàwali |
· | tàma |
lance-pierre | mánakala |
lancer | bón |
· | bùgubugu |
· | gén |
· | gwén |
· | kèlun |
· | kèrun |
lancer en tournoyant | bùgubuguma |
langage | kúmakan |
langage secret | nkósoro |
· | nkósorokan |
langue | nɛ̀ |
· | nɛ̀kisɛ |
· | nɛ̀n |
langue arabe | làrabukan |
langue bambara | bámanakan |
· | bámanankan |
langue collée | nɛ̀nɔrɔ |
langue commune | kánjɛ |
langue difficile | kángɛlɛn |
langue dioula | jùlakan |
langue espagnole | ɛsipaɲikan |
langue française | tùbabukan |
langue germanique | jɛrimanikan |
langue italienne | italikan |
langue malinké | màninkakan |
langue nationale | bárakan |
· | fàsokan |
langue parlée | kán |
langue peule | fúlakan |
langue russe | irisikan |
lanière d'écorce fibreuse | fù |
laper | lánɔ |
· | lánɔn |
· | nɔ́ |
· | nɔ́n |
lapsus | dáfili |
· | dáfli |
lard | nùgulakɛn |
large | wòlonwalan |
largeur | dɔ̀surun |
· | dɔ̀surun |
· | fyɛ̀ |
· | jɔ̀surun |
· | kɔ́nɔ |
largeur du dos | kɔ́fyɛ |
larme | ɲɛ́ji |
latex | mána |
latex blanc | ncɔ̀n |
· | ncɛ̀n |
latin | latɛn |
lavandière | kòlila |
laver | jó |
· | jɛ́ya |
· | k' |
· | kò |
· | màkò |
laver pour la première fois | kùrunbokari |
· | kùrunbonkari |
laver rapidement | màlako |
lavette | jɔ̀ɔsilan |
le blanc | jɛ́ |
le bon droit | jótigiya |
le contraire | kwɔ́ |
· | kɔ́ |
le côté droit | kíniyanfan |
le dehors | kɔ́kanna |
le dessous | jùkɔrɔla |
· | kɔ́rɔla |
le devant | ɲá |
· | ɲɛ́ |
le devant de | ɲɛ́kun |
· | ɲɛ́kɔrɔ |
le haut | sánfɛla |
le jeune marié | kɔ́ɲɔcɛ |
· | kɔ́ɲɔkɛ |
le maximum | séko |
le moindre | álamata |
le moindre bruit | cíncɔ̀kícɔ̀ |
le moindre mot | cíncɔ̀kícɔ̀ |
le petit peu | mínnin |
le plus essentiel | kùnbaba |
le plus gros | kùnbaba |
le plus jeune | ncíni |
· | ncínin |
le plus vieux | kɔ̀rɔbalen |
le premier | ɲɛ́ta |
le présent | sísanwaati |
le responsable | ɲɛ́nabɔbaa |
· | ɲɛ́nabɔla |
le reste | tɔ̀ |
le sérieux | sɛ̀bɛfɛn |
· | sɛ̀bɛya |
le suivant | nɔ̀fɛta |
lécher | lánɔ |
· | lánɔn |
· | málaku |
· | nɔ́ |
· | nɔ́n |
· | nɛ́mu |
· | nɛ́ɛmu |
leçon | kàlansen |
· | wàlanda |
leçon de cuisine | gàdonkalan |
· | gwàdonkalan |
lecteur | kàlanbaa |
· | kàlanbaga |
lecture | kàlan |
léger | fíyɛn |
· | fíyɛnman |
· | fíɲɛ |
· | fíɲɛman |
· | fyɛ́n |
· | fyɛ́nman |
· | fɛ́gɛn |
· | fɛ́ngɛ |
léger agréable | mɛ́ɛnɛnɛnɛ |
légèreté | fíyɛnya |
· | fíɲɛya |
· | fyɛ́nya |
législateur | sàriyatigi |
légitime | yɛ̀rɛ |
· | yɛ̀rɛwolo |
légitimité | hàlalaya |
légume | nákɔfɛn |
lendemain | dùgujɛ |
lendemain matin | dùgujɛ |
· | dùgusɛjɛ |
lent | súma |
lent à comprendre | kɔ́nɔnasukòlen |
lentement | dɔ́yi |
· | kíisikaasa |
· | kógoso |
· | kógosogo |
· | yóosoyooso |
lenteur | súma |
· | súmalenya |
lenteur de compréhension | kɔ́nɔnasukolenya |
lèpre | bànaba |
lèpre à pustules | bàgi |
lèpre à ses débuts | fàrilafɛn |
· | fàrilɔfɛn |
lèpre amputante | kúna |
lèpre lépromateuse | bàgi |
lèpre/gangrène | tìgɛlibana |
lépreuse | kúnatɔmuso |
lépreux | bàgitɔ |
· | kúnatɔ |
· | kúnatɔkɛ |
lequel | jùman |
· | jùmɛ |
· | jùmɛn |
· | jɛ̀ɛn |
les abords | kɔ́rɔla |
· | màsurunna |
les derniers | kɔ́salamɔgɔ |
les pays arabes | làrabula |
Les Pléiades | shyɛ̀denba |
· | shɛ̀denba |
· | syɛ̀denba |
les Pléiades | ɲùguɲúgu |
Les Pléiades | sɛ̀denba |
les plus récents | kɔ́salamɔgɔ |
les reins | sòlo |
léser | kùmaniya |
· | kùnmaniya |
· | tɔ̀ɲɔ |
lésion d'hyperpigmentation | kàbafin |
lessive | fìniko |
lettre | bàtaki |
· | lɛ́tri |
· | lɛ́tɛrɛ |
· | sɛ́bɛn |
leurrer | nɛ́gɛn |
lever | fúnu |
· | fúnun |
· | láyɛ̀lɛn |
lever du soleil | tìlebɔtuma |
lévirat | cíyɛntamusoko |
lèvre | dáwolo |
lèvre inférieure | dùgumadawolo |
levure | bìri |
· | brì |
· | kùmunan |
lexique | dáɲɛgafe |
· | dáɲɛsɛbɛn |
· | kúmadengafe |
lézard sp | sàkɛ̀nɛ́ |
liaison | sìri |
liane | lɔ́npɔn |
· | nɔ́nfɔn |
liane Acacia ataxacantha | túfin |
liane Acacia ataxandra | túfin |
liane Acacia pennata | kɔ̀ri |
liane caoutchouc | ngòyin |
· | ngɔ̀yin |
liane chevelue | álajɔ |
· | ngálajɔ |
liane Leptadenia hastata | nsɔ̀yen |
· | nsɔ̀ɲe |
liane paulline | kúrunsamanɔnfɔn |
liane Saba senegalensis | nsàban |
liane sp | sàban |
liane-caoutchouc | gwɛ̀yin |
· | gɛ̀yin |
liane-étoile | tú-tɔ̀nɔntan |
liane-fraise | bàro |
libation sacrificielle | jí |
· | jíbɔn |
libellule | súrukubòcɛ̀kálama |
libéral | fónisire |
libéralité | káari |
libérateur | hɔ́rɔnyabaa |
· | hɔ́rɔnyabaga |
· | kùnmabɔbaa |
· | kùnmabɔbaga |
libération | làfiya |
· | làfya |
· | líberasɔn |
· | tílali |
· | tláli |
libérer | bìl' |
· | bìla |
· | blà |
· | flá |
· | hɔ́rɔnya |
· | lábìla |
· | láfoni |
· | látila |
· | látla |
· | rɔ́bìla |
· | tíla |
· | tlá |
libérer de honte | kùnnatìgɛ |
libérer des soucis | kùnnatìgɛ |
Liberia | Lábiriya |
· | Líbɛriya |
liberté | hɔ́rɔnya |
· | yɛ̀rɛmahɔrɔnya |
liberté sans limite | bàjanbilaya |
libertin | díyɛnden |
· | díɲɛden |
· | yɛ̀rɛsagokɛla |
libertinage | díyɛndenya |
· | díɲɛdenya |
libre | hɔ́rɔn |
Libye | Libi |
lice | níiri |
· | níri |
licou | kánnajuru |
lie de la bière de mil | dlɔ̀bo |
· | dɔ̀lɔbo |
lien | sìrilan |
lier | sìri |
lier ensemble | bànsan |
lier une ouverture | dásìri |
lieu | yɔ́rɔ |
lieu caché | sùtara |
· | sùtura |
lieu d'exécution capitale | gènde |
· | gène |
lieu d'hébergement | jàtigiya |
lieu d'origine | bɔ́yɔrɔ |
lieu d'origine de l'épouse | búranna |
lieu d'origine de la mère | bɛ́nna |
· | bɛ́ɛnna |
lieu de causerie | bàroda |
lieu de culte | jàmafu |
lieu de lessive | kòliyɔrɔ |
lieu de rassemblement | jù |
lieu de rendez-vous | ɲwánkunbɛnyɔrɔ |
· | ɲɔ́gɔnkunbɛnyɔrɔ |
lieu de sacrifice | pɛ́ri |
lieu de toilette | kòliyɔrɔ |
lieu de travail | báarada |
· | báarakɛda |
· | báarayɔrɔ |
· | cákɛda |
· | cída |
· | cíkɛda |
· | cíyakɛda |
lieu habité | màama |
· | mɔ̀gɔma |
lieu où l'on va | táayɔrɔjɛ |
lieutenant | nɔ̀kanda |
· | nɔ̀kanta |
lièver | jaason |
lièvre | nsàn |
· | nsònsan |
· | sònsan |
· | zàn |
lièvre brun commun | nsàn |
· | nsònsan |
· | sònsan |
· | zàn |
lièvre de Whyte | nsàn |
· | nsònsan |
· | sònsan |
· | zàn |
ligature bien serrée | kwɔ́likwɔli |
· | kɔ́likɔli |
lignage | kàbila |
· | kàbla |
ligne | dólen |
· | dólenjuru |
· | ndólen |
· | síra |
ligne de chemin de fer | bòlisira |
ligne de cheveux | fàlikama |
ligne de hameçons | nkàridɔlen |
ligne de sarclage | nkála |
ligne électrique | kùranjuru |
lilas des savanes | mɔ̀gɔjiri |
· | mɔ̀gɔkolo |
· | sójirinin |
limaille de fer | nɛ̀gɛbuguri |
limbe d'une feuille | fúrakɔnɔ |
lime | kàka |
limer | kàka |
limite | dàma |
· | dàma |
· | dàn |
· | dànma |
limpide | yéleyele |
linceul | kásanke |
lion | jàra |
· | wáraba |
lionceau | wárabaden |
lionne | wárabamuso |
Lippia chevalieri | nkáaniba |
liqueur de prunier | nkùnaji |
· | nkùnanji |
liquide | jí |
· | jílama |
· | jíma |
liquide peu concentré | jísalasala |
liquider | fó |
lire | kàlan |
liseré | sàraba |
lisse | nùgu |
liste de noms | twásɛbɛn |
· | tɔ́gɔsɛbɛn |
lit | dálan |
· | dílan |
· | dlán |
· | kálaka |
· | sìdlan |
lit à dossier relevé | tàara |
· | tàra |
lit asséché | kɔ̀jalan |
lit du fleuve | bádingɛ |
litre | lítiri |
· | lítri |
littoral | gérenkanna |
livre | gáfe |
· | kìtabu |
· | líburu |
· | líburu |
livre de lecture | kàlangafe |
· | kàlanjɛgafe |
livre du maître | kàramɔgɔdegesɛbɛn |
Loanda | Luwanda |
lobe d'oreille | tlókɔrɔfɛlɛfɛlɛ |
· | túlobu |
· | túlokɔrɔfɛlɛfɛlɛ |
localité | só |
locataire | lúwanse |
locomotive | tɛ̀rɛnkunkolo |
logement | jàbaala |
· | jàyɔrɔ |
· | sìgida |
loger | jàbaaya |
· | jàbaaya |
loger qn | jà |
logeur | jàbaa |
· | jàbaga |
· | jàtigi |
logiciel | lozisiyɛli |
loi | náamu |
· | námu |
· | sàriya |
loi divine | álasira |
loin | póroo |
lois du mariage | fúrubatola |
loisir | làfiya |
· | làfya |
lombes | bòkonko |
· | bòtonton |
lombric | dùgurɔsa |
· | dùgurɔsanin |
· | núgu |
Lomé | Lomɛ |
long | búlubulu |
· | jàn |
· | jànmanjan |
longiligne | bólolo |
· | lìngilanga |
longtemps | híi |
· | kɔ́sɔkɔsɔ |
longue absence | fàma |
longue durée | mɔ́rɔtɔtɔ |
· | mɛ́rɛtɛtɛ |
longue maladie | bànabasìgilen |
longue soupir de soulagement | fíyan-an-an |
longue vie | sìjan |
· | sìmaya |
longuement | wúruu |
· | ŋáraa |
longueur | dɔ̀ |
· | dɔ̀jan |
· | dɔ̀jan |
· | jànya |
· | jɔ̀ |
· | jɔ̀jan |
· | jɔ̀jan |
· | sɔ́ɔrɔ |
loqueteux | fyɛ́rɛbaatɔ |
· | fɛ́ɛrɛbaatɔ |
· | fɛ́ɛrɛbagatɔ |
loriot doré | nɛ̀rɛmugulen |
lorsque | mînkɛ́ |
· | mînkɛ́ni |
lorsque on est plus vieux | kɔ̀rɔbalen |
loterie | bónni |
loterie(jeux) | loteri |
louange | fàsa |
· | pàsa |
louange de Dieu | álatanu |
louanger | bón |
louche | jísolilan |
louchée | gàlamaɲa |
· | gàlamaɲɛ |
louer | bálima |
· | bárama |
· | bón |
· | jàmu |
· | jànsa |
· | lábalima |
· | láfasa |
· | lágabu |
· | lágamu |
· | lápasa |
· | látɔri |
· | lúwanse |
· | màjàmu |
· | sòfuru |
· | tànu |
· | tànun |
loupe | fɛ́nnabonyalan |
· | lábonyalan |
lourd | gírin |
· | gírinman |
· | grín |
lourde et flasque | nári |
lourdement | yóosoyooso |
Lourenço Marques | Lorenso-Marikɛs |
loutre | jírɔwùlu |
· | kɔ̀wùlu |
loutre à cou tacheté | kɔ̀wùlu |
loutre à joues blanches | kɔ̀wùlu |
loyal | jɛ́ |
· | kɔ́nɔnajɛ |
· | làadirima |
loyauté | hɔ́rɔnya |
· | jɛ́lenya |
· | kùnkelenya |
loyer | sósara |
lubrifier | námaya |
lucarne | flɔ̀ |
· | fɔ̀lɔ |
· | fɔ̀lɔn |
luciole | mà |
luisant | nùguman |
lumbago | kɔ́dimi |
lumière | yéelen |
lumière du jour | kɛ́nɛ |
lundi | ntɛ̀nɛ |
· | ntɛ̀nɛn |
lune | kálo |
Lusaka | Lusaka |
lustrer | nùguya |
lutin | gɔ̀tɔ |
· | gɔ̀tɛ |
· | gɔ̀ɔtɔ |
· | wɔ̀fulɔ |
· | wɔ̀klɔ |
· | wɔ̀kulɔ |
· | wɔ̀kɔlɔ |
lutte | báari |
· | shyɛ̀n |
· | shyɛ̀nbɔ |
· | sìɲɛ |
· | syɛ̀n |
· | syɛ̀nbɔ |
lutte difficile | kírikasa |
lutter | báari |
· | fìsiki |
· | físiki |
lutter contre | tɛ̀nɛ |
lutteur | báaritala |
· | shyɛ̀ntala |
· | syɛ̀ntala |
luxation | mùgu |
luxer | mùgu |
· | wùlukutu |
· | wùrukutu |
· | wùrunkutu |
· | ŋàɲaki |
luxure | kàkalaya |
Lybius vieilloti | kónkànkon |
lycée | lise |
lymphe | básiji |
· | jísalasala |
l’important | sɛ̀bɛfɛn |
l’Union Sovetique | Sowiyati |